केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरो (सीआईबी)ले ६०.७१७ केजी सुन प्रकरणको ३८ दिनको अनुसन्धान सोमवार नै टुङ्ग्याएर राय प्रतिवेदन आज बुझाउने तयारी गरेको छ । पक्राउ परेकालाई प्रतिवादी बनाएर अन्यलाई मुद्दा खुला राख्नेगरी राय प्रतिवेदन बनाइ सरकारी वकिलको कार्यालयमा आज बुझाउने तयारी गरिएको सीआईबीले जनाएको छ । सीआईबीले सोमवारदेखि राय प्रतिवेदन तयारी गरिरहेको हो ।

सीआईबी र राजश्व अनुसन्धान कार्यालयले ३० जनालाई पक्राउ गरेर अनुसन्धान गरेको थियो । १९ दिनको अनुसन्धानपछि विभागले सीआईबीलाई जिम्मा लगाएको थियो । त्यसपछि केही चिनियाँ नागरिकसहित नेपालीहरू पक्राउ परेका छन् । बुझाउन लागेको राय प्रतिवेदनमा एलेक्स भनिने याओ पुचेङ्ग मुख्य अभियुक्त भएको निष्कर्ष निकालेको सीआईबी स्रोतले लोकान्तरलाई बतायो । 

‘एलेक्स मुख्य योजनाकार भएको तथ्य खुलेको छ, उनले नै नेपाल हुँदै भारतसम्म सुन पु¥याउने गरेको देखियो,’ स्रोतले लोकान्तरलाई भन्यो । बेल्जियन नागरिक दावा छिरिङ र उनकी पत्नी अमरा रोकाले नेपालका हाइप्रोफाइलसँग सम्बन्ध विस्तार गर्ने र उनीहरूसँग सेटिङ मिलाउने गरेको देखिएको सीआईबीले जनाएको छ । 

राजश्व अनुसन्धान विभागले प्रहरीलाई मुद्धा बुझाउने अन्तिम समयमा ठमेलमा होटल सञ्चालन गर्दै आएका दावालाई पक्राउ गरेको थियो । शुरूमा उनलाई नै मुख्य योजनाकार भएको ठानिएको थियो । तर सीआईबीले त्यसको जरैसम्म पुग्ने कोसिस गरेर नयाँ सुन कनेक्सन पत्ता लगाएको दाबी गरेको छ । दावाले नेपालमा ‘व्यवस्थापक’को भूमिका निर्वाह गर्दै आएका थिए । तस्करहरूलाई खानेबस्ने ठाउँको व्यवस्था मात्रै नभएर युवतीसमेत मिलाउने गरेको अनुसन्धानमा खुलेको सीआईबी स्रोतले जनाएको छ । 

उनले चिनियाँ नागरिकलाई नेपालको नक्कली नागरिकता र राहदानी (पासपोर्ट) बनाउनेसम्मको भूमिका खेलेको अनुसन्धानमा देखिएको छ । मुख्य अभियुक्त एलेक्सलाई नेपाली नागरिकता दिलाउने काम पनि उनैले गरेको प्रहरीले जनाएको छ । सीआईबीको अनुसन्धानमा छायाँ सेन्टरमा रहेको ‘वाल्डो क्यासिनो’को भूमिका देखिएको छ । मुख्य अभियुक्त एलेक्सले त्यहाँबाट क्रिफ्टो करेन्सी र हुण्डीमार्फत हङ्कङ पैसा पठाउने गरेको खुलेको हो । सीआईबीले क्यासिनोका व्यक्तिहरूसँग पनि बयान लिएको स्रोतले लोकान्तरलाई बतायो । 

हङ्कङबाट सुन आएको देखिएपछि सीआईबीले एसएसपी दिनेश आचार्यलाई त्यहाँ अनुसन्धानका लागि पठाएको थियो । उनले केहीदिन बसेर त्यहाँको सत्यतथ्य ल्याएर आएका थिए । उनले हङकङबाट नेपालमा ‘लिन’का व्यक्तिले सुन पठाउने गरेको निष्कर्ष उनले लिएर आएका थिए त्यो पनि प्रतिवेदनमा समावेश गरिएको छ । 

‘लिन’ भन्ने व्यक्तिले सुन नेपालहुँदै भारतसम्म पठाउने गरेको देखिएको छ । श्याम भन्ने व्यक्ति पनि एलेक्सभन्दा माथि देखिएका छन्,’ स्रोतले लोकान्तरलाई भन्यो । तर सीआईबीले लिन र श्यामलाई भने पक्राउ गर्न सकेको छैन । 

नेपालमा सुन गालेर भारतीय बजारसम्म पु¥याउने भूमिका सुमन खरेल र किशोर बस्नेतले गरेको सीआईबीको प्रतिवेदनमा उल्लेख गरिएको छ । सीआईबीले उनीहरूलाई भारतीय सीमा क्षेत्रबाट पक्राउ गरेर नेपाल ल्याएको थियो । उनीहरू दावाको मुख्य सहयोगीको रुपमा भूमिका खेलेको सीआईबीले जनाएको छ । सीआईबीले दावाकी श्रीमती अमला रोकालाई पनि प्रतिवादी बनाएर राय प्रतिवेदन बुझाउन लागेको छ । उनी दावा पक्राउ परेसँगै फरार भएकी छिन् । 

निवर्तमान महानिर्देशक अधिकारीले गरेका थिए मोबाइल फम्र्याट

६०.७१६ केजी सुन प्रकरणमा मुछिएपछि गृह मन्त्रालयले अध्यागमन विभागका निर्तमान महानिर्देशक झलकराम अधिकारीलाई मन्त्रालय तानेको थियो । सुन प्रकरण बाहिर आएलगत्तै उनले मोबाइल फोन फम्र्याट गरेको देखिएको छ । सीर्आइबीले उनलाई पनि कागज बयान गराएको छ । ‘उहाँले केस बाहिर आउनेबित्तिकै मोबाइल फम्र्याट गरेको देखिएको छ,’ सीआईबी स्रोतले लोकान्तरसँग भन्यो । सीर्आइबीले उनको मोबाइल अनुसन्धानका लागि फरेन्सिक ल्याब पठाएको थियो तर केही तथ्य फेला नपरेको स्रोतले बतायो । 

त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल भन्सार कार्यालयबाट मोटरसाइकल र स्कुटरको ‘ब्रेक सू’का रुपमा बाहिरिएको १६० केजी सुन राजश्व अनुसन्धान विभागले सिनामंगलबाट साउन २ गते बरामद गरेको थियो । त्यसलाई गाल्दा सुन ६०.७१६ केजी मात्र भएको थियो । विभाग र सीआईबीले सुन तस्करीमा मुख्य भूमिका खेल्नेदेखि ड्राइभरसम्मलाई पक्राउ गरेको थियो ।  विभागले १९ दिनमा १८ जनालाई पक्राउ गरेको थियो । रुक्मिना सुब्बालाई भने क्यान्सरपीडित भएको देखिएपछि भन्सार एजेन्ट हाजिरी जमानीमा रिहा गरेको थियो । 

रावश्व अनुसन्धान विभागले दोलखाको मेलुङ गाउँपालिका–३ का दिलिप भुजेल र रामकुमार भुजेल, भोजपुरको अरुण गाउँपालिका–४ का हर्कराज राई, भारतीय नागरिक थाप्तेन छिरिङ, भन्सार एजेन्ट राजेन्द्र राई, ट्याक्सी चालक अशोक लामा, चिनियाँ नागरिक जिक्वाङ लिन र राजन श्रेष्ठलाई पक्राउ गरेको थियो । 

यस्तै, ट्रान्स ग्लोबस सर्भिसका सञ्चालक पुष्करराज भट्ट, कृष्ण श्रेष्ठ, भन्सार एजेन्टहरू यादव पराजुली र सुदर्शन गौतम, भन्सार अधिकृत सन्तोष चन्द, जाँचकी कुमार ढकाल, नायब सुब्बा सरोज श्रेष्ठ पनि यो प्रकरणमा समातिएका थिए ।  यसैगरी नक्सालबाट सुरेन्द्र तामाङ र बेल्जियन नागरिक दावा छिरिङलाई समेत पक्राउ गरिएको थियो ।

सीआईबीले टियान मी, वेन तोङ, डिङ सेग्फा, ली–नेङकाई, याओ पुचेङ्ग, ली वेन सुङ्ग, भन्सारका कर्मचारी गणेश पौडेल, दावालाई सहयोगीका रुपमा किशोर बस्नेत, सीमा नाकाबाट भारतमा सुन पुर्याउने सुमन खरेल र बारा सुनचाँदी व्यवसायी महासंघका अध्यक्ष शिवकुमार सर्राफलाई पनि पक्राउ गरेको थियो ।