काठमाडौं – संघीय राजधानीमा जारी चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टी (सीपीसी) र नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) बीचको अन्तर्क्रियात्मक कार्यक्रम एकपक्षीय भएको आरोप लागेको छ ।

अन्तर्क्रिया कार्यक्रममा सहभागी नेकपाका नेताले नै कार्यक्रम एकपक्षीय रहेको आरोप लगाएका हुन् ।

सीपीसी विदेश विभाग प्रमुख सङ ताओको नेतृत्वमा आएको टोलीले नेकपाका नेतालाई आफ्नो पार्टीगत संरचना, शी–विचारधारा, गरीबी उन्मूलनका विषयलाई आधार बनाएर एकपक्षीय प्रशिक्षण दिएका छन् ।

मार्क्सवादलाई मार्गनिर्देशक सिद्धान्तका रूपमा अंगीकार गरेका विश्वभरका कम्युनिस्ट पार्टीबीच हुने छलफल, अन्तर्क्रिया स्वाभाविक र सामान्य भएपनि अहिलेको अन्तर्क्रिया आफूलाई प्रशिक्षण जस्तै लागेको एक नेताले बताए ।

‘यो कार्यक्रम मूलतः उनीहरूले हामीलाई जे–जे देखाउन चाहन्थे, जे–जे भन्न चाहन्थे त्यसैमा केन्द्रित रहेर आयोजना गरिएको कार्यक्रम हो जस्तो लाग्यो,’ नेकपाका एक केन्द्रीय कमिटी सदस्यले लोकान्तरसँग भने, ‘हामीले पनि ऐतिहासिक पार्टी एकता गरेका छौं, उनीहरूले हामीबाट सिक्नुपर्ने कुरा पनि धेरै थिए । हाम्रो तर्फबाट पनि केही प्रस्तुती हुनु आवश्यक थियो । त्यसैको अभावमा यो कार्यक्रम एकपक्षीय जस्तै देखिएको छ ।’

चिनियाँ टोलीले अन्तर्क्रियामा ४ वटा कार्यपत्र प्रस्तुत गर्ने कार्यक्रम रहेकोमा मंगलवार बिहानसम्म २ वटा प्रस्तुत गरिसकेका छन् । तीमध्ये २ वटा कार्यपत्र बीआरआई (बेल्ट एण्ड रोड इनिसियटिभ) बारे हुनेछन् । ‘बीआरआईसम्बन्धी कार्यपत्र दिउँसो २ बजेबाट शुरू हुने अर्को चरणको अन्तर्क्रिया कार्यक्रममा प्रस्तुत हुनेछन्,’ सहभागी एक नेताले भने ।

कार्यक्रम एकपक्षीय देखिएपनि यसलाई सकारात्मक रूपमा लिनुपर्ने कतिपय नेताको जिकिर छ । लोकान्तरसँग कुरा गर्दै नेकपाका स्थायी कमिटी सदस्य रघुजी पन्तले भने, ‘हामीले भारतीय कम्युनिस्ट नेतासँग पनि यस्तै अन्तर्क्रिया कार्यक्रम गर्ने गरेका छौं । अहिले चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीका नेतासँग गरेका छौं । उहाँहरू यहाँ आएपछि त्यहाँ कस्तो छ भनेर हामीले सोध्ने कुरा त रहिहाल्यो नि !’

‘शी–विचारधारा’ अँगाल्ने हल्ला चलिरहेकोमा पन्तले आपत्ति जनाए । ‘संसारभरका कम्युनिस्ट पार्टीहरूले आफ्नो मार्गनिर्देशक सिद्धान्तका रूपमा मार्क्सवाद अँगालेका छन्, विचारको सामिप्यता एउटा कुरा रहिहाल्यो,’ नेता पन्तले भने, ‘तर हामीले मार्क्सवाद पनि यहाँको मौलिक चरित्र अनुसार लागू गरेका छौं, चीनमा पनि मौलिक चरित्रमै आधारित रहेर मार्क्सवाद लागू गरिएको छ । यसकारणले कुनै देशको विचारधारा टपक्क टिपेर ल्याउने कुरा सान्दर्भिक छैन ।’

कार्यक्रममा भेटिएका अर्का नेता हरिबोल गजुरेलले यस्ता कार्यक्रमले दुवै देशका पार्टीबीचको सम्बन्धलाई थप मजबुत बनाउने बताए । ‘निकट भविष्यमै चिनियाँ राष्ट्रपतिको भ्रमण हुने भनिएको छ, त्यसको तयारीका रूपमा पनि यसलाई बुझ्न उपयुक्त हुन्छ,’ गजुरेलले भने, ‘हामीले चीनमा लागू गरिएका सिद्धान्त, विचारधाराको अध्ययन गर्न मज्जाले हुन्छ तर अहिले जसरी त्यसैलाई अंगीकार गर्ने स्तरमै पुगिसकेको भन्दै हल्ला भइरहेको छ, त्यो गलत हल्ला हो ।’ 

सीपीसीले नेकपाबाट पनि सिक्नुपर्ने कुरा धेरै रहेको गजुरेलले बताए । ‘हामी पनि विश्वकै ठूला मध्येका एक कम्युनिस्ट पार्टी हौं, डेढ वर्षअघि एकता गरेका छौं, देशको शासन सत्ता सञ्चालन गरिरहेका छौं,’ उनले भने, ‘कतिपय लोकतान्त्रिक विषयवस्तु नेपालबाट उहाँहरूले सिक्नुपर्छ । हामी खुला प्रतिस्पर्धाबाट सत्तामा पुगेका छौं भने उहाँहरू पार्टीभित्रको आन्तरिक प्रतिस्पर्धाबाट सत्ता चलाइरहनु भएको छ ।’

चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीको संगठनात्मक प्रणाली निकै व्यवस्थित रहेको र नेकपाले सिक्नुपर्ने धेरै कुरा रहेको नेता देवेन्द्र पौडेलको स्वीकारोक्ति छ । ‘चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टी, त्यहाँको संगठनात्मक प्रणाली र त्यहाँका पार्टी सदस्यले पालना गर्नुपर्ने अनुशासनबारे हामीले धेरै कुरा बुझ्यौं,’ उनले भने, ‘सरकार र पार्टीको सम्बन्ध सुन्दा निकै रोचक लाग्यो ।’

त्यहाँको पार्टीको संगठनात्मक व्यवस्था हेर्दा नेकपाको संरचना निकै कमजोर र फितलो लागेको पौडेलले बताए । ‘हामी निकै फितलो जस्तो देखिन्छौं । हामीले सुधार गर्नुपर्ने धेरै कुरा रहेछन् भन्ने हामीलाई महसूस भएको छ,’ उनले भने ।

नेकपाका केन्द्रीय कमिटी सदस्य लेखनाथ न्यौपाने पनि अन्तर्क्रिया कार्यक्रममा आफूहरूले उताबाट सिक्नुपर्ने कुरा धेरै रहेको भएपनि विचारधारा नै लागू गर्ने तहमा जानु असान्दर्भिक रहेको बताए ।

‘शी–विचारधाराका बारेमा बुझ्ने मौका पाइयो,’ न्यौपानेले भने, ‘हाम्रो मौलिक चरित्रअनुसार कुन विचारधारा कसरी लागू गर्नुपर्छ भन्ने हामीले नै निर्णय गर्ने कुरा हो । चीनका बारेमा हामीले धेरै कुरा अध्ययन अनुसन्धान गर्न आवश्यक छ । अहिले नै यो वा त्यो विचारधारा भन्दै हिँड्नु अव्यावहारिक कुरा हो ।’

हेर्नुहोस् भिडियो -