कोरोनाभाइरस (कोभिड– १९) संक्रमण फैलिएपछि पहिलो पंक्तिमा र सबैभन्दा धेरै खट्नेमा अहिले नेपाल प्रहरी छ ।

त्यसमा पनि सडकमा चौबीसै घण्टा काम गर्ने प्रहरी जवानदेखि प्रहरी नायब निरीक्षक (सई)हरूको दैनिकी धेरै व्यस्त छ ।

कोरोना भाइरसको संक्रमण फैलिएसँगै सरकारले गत वैशाख १६ गतेदेखि काठमाडौं लगायतका देशका विभिन्न जिल्लामा निषेधाज्ञा शुरू गर्‍यो ।

सडकमा उभिएका प्रहरीले निषेधाज्ञा शुरू भएपछि कोरोना भाइरसबाट जोगिनका लागि पर्सनल प्रोटेक्टिभ गियर अर्थात् पीपीई लगाएर उभिएका हुन्छन् । 

जेठ असारको घाममा पीपीई लगाएर ८/१० घण्टा ड्युटी गर्ने कुरा सामान्य मान्छेले परिकल्पना पनि गर्न सक्दैन ।

पीपीई लगाएको १० मिनेटमै पसिनाले उकुसमुकुस हुन्छ । 

तर अहिले प्रहरी जवानहरू १० घण्टासम्म पीपीई लगाएर उभिएका छन् ।

काठमाडौंको बल्खु चोकमा ड्युटीमा भेटिएका प्रहरी जवान अजय मण्डलले पीपीई लगाएको ५ मिनेटपछि पसिना आउन शुरू हुने र बेलुकासम्म आफ्नो शरीर आफैंलाई गनाएर वान्ता नै होलाजस्तो हुने बताए ।

‘पाँचै मिनेटमा पसिना आउँछ । बेलुकासम्म त शरीर गनाएर वान्ता नै आउला जस्तो हुन्छ,’ उनले लोकान्तरसँग भने, ‘पीपीई लगाएर हामी जनताको सुरक्षामा खटिएका छौं, कतिपयले त धम्की पूर्ण भाषा बोल्नुहुन्छ ।’

उनीसँगै खटिएका ट्राफिक प्रहरी जवानको बुझाइ पनि उस्तै छ । बिहानदेखि बेलुकासम्म पीपीई लगाउँदा बेलुका शरीर चिलाएर सुत्न समेत अप्ठ्यारो हुने उनले बताए ।

‘दिनकै पीपीई लगाउँदा घाउ आउला जस्तो भएको छ, चिलाएर रातभरि सुत्न सकिँदैन कहिलेकाँही त,’ ती जवानले लोकान्तरसँग भने, ‘तर देशको सेवा गर्न जागिर खाएको, घाम पानी भन्न मिलेन ।’

पीपीई दैनिक लगाउँदा शरीरमा पसिनाले गर्दा घाउखटिरा समेत आउने गरेको छ । शरीर चिलाएर एलर्जीको समेत उपचार गर्नुपरेको सोह्रखुट्टेमा खटिएका एक प्रहरी जवानले बताए ।

‘दिउँसोभरी पीपीई लगाउँदा पसिनाले खटिरा नै आएछन् । मेडिकलमा औषधि किनेर उपचार गरेँ,’ उनले लोकान्तरसँग भने, ‘एलर्जी भएर अहिले पीपीई लगाउँदा पोल्छ ।’

दैनिक हातमा स्यानिटाइजर लगाउँदा–लगाउँदा छाला समेत गएको र त्यसको पनि उपचार गरेको उनले बताए ।

यस्तै पानी पर्दा पनि नछेक्ने घाम लाग्दा पनि समस्या हुने गरेको कलंकी चोकमा खटिएका प्रहरी वीरेन्द्र सिंह कार्कीले बताए ।

‘घाम लाग्दा पसिना आउँछ, पानी पर्दा भित्र पानी छिर्छ, बाहिरबाट रेनकोट लगाउन मिल्दैन,’ कार्कीले भने, ‘यो पीपीई घाम लागे पनि काम छैन । पानी आए पनि काम छैन ।’

कोरोना संक्रमितको उपचार गर्ने स्वास्थ्यकर्मीलाई कोरोना संक्रमणको  उच्च जोखिम भएकाले उनीहरूले पीपीई लगाउनु अनिवार्य छ तर खुला ठाउँमा सामाजिक दूरी कायम र स्वास्थ्यका मापदण्ड अपनाएर ड्युटी गरिरहेका प्रहरीले पीपीई नलगाउँदा पनि हुन्छ भन्ने कतिपयको बुझाइ देखिन्छ । 

‘हामी त खुल्ला ठाउँमा ड्युटी गर्छौं, त्यसमा पनि सामाजिक दुरी कायम हुन्छ, पीपीई लगाउनु पर्छ भन्ने हुन्छ जस्तो लाग्दैन,’ एक प्रहरी नायब निरीक्षकले भने, ‘एकचोटी हाकिमहरूले पीपीई लगाएर १ घण्टा उभिनुपर्ने, तब थाहा हुन्थ्यो ।’

प्रहरीको आफ्नो पोशाक हुने भएकाले सर्वसाधारणले पीपीई लगाएपछि प्रहरी हो या होइन भन्ने पनि दुविधामा परेको उनले बताए ।

सुरक्षाकर्मीलाई उपलब्ध गराएको पीपीईमा निजी संघ संस्थाले आफ्नो लोगो र कम्पनीको विज्ञापन छाप्दा सर्वसाधारण अलमलमा पर्ने गरेको प्रहरी बताउँछन् । 

ड्युटीमा खटिने प्रहरी कर्मचारीलाई पीपीईभन्दा ब्यारेक र कार्यालहरूमा स्वास्थ्य सुरक्षाका मापदण्ड अपनाउन जोडदिनुपर्ने कतिपय प्रहरी अधिकृतहरूको बुझाइ छ ।