मंसिर २५, २०८०
दाङको तुलसीपुर उपमहानगरपालिका वडा नम्बर– १९ बिजौरीका २२ वर्षीय युवक प्रतीक पुनमाथि परिवारको ठूलो जिम्मेवारी थियो । दुवै मिर्गौला फेल भएर बाबा ताराप्रसाद पुनको एक वर्षअघि मृत्यु भएपछि लागेको ...
असार १२, २०७९
कोटेश्वरका ३२ वर्षीय सुशील कार्की वातावरण मैत्री सेनेटरी प्याडको विषयमा जागरण फैलाउन अनवरत रूपमा सक्रिय छन् । गाउँ–गाउँमा गएर महिलाहरूलाई जागरुक बनाउँछन् अनि उपयोगी सीप पनि सिकाउँछन् ।
उनको यो यात्रा २०७२ सालमा आएको महाभूकम्पपछि शुरू भएको रहेछ ।
भूकम्पपछि राहत बाँड्न जाने क्रममा महिनावारीसम्बन्धी पीडा देखेपछि सेनेटरी प्याडसम्बन्धी जनचेतना र महिनावारीसम्बन्धी स्वच्छता अभियान शुरू गरेको कार्कीले लोकान्तरसँग बताए ।
महिनावारीको समयमा महिलाहरूले प्रयोग गर्ने प्याडले नै प्रदूषणमा योगदान गरेको पाइएपछि वातावरणमैत्री प्याड प्रयोगका विषयमा जनचेतना फैलाउन थालेको उनले बताए ।
'प्याडहरूको उचित व्यवस्थापन नभएको देख्दा मलाई निकै दु:ख लाग्यो । महिनावारी स्वच्छता कसरी हुन्छ र यसलाई कसरी व्यवस्थापन गर्ने भन्ने विषयमा ज्ञान दिनुपर्छ भन्ने लागेर यो काम शुरू गरेको हुँ,' कार्कीले बताए ।
ग्रामीण महिलाहरूमा महिनावारी किन हुन्छ भन्ने कुराको पनि ज्ञान नरहेको र भर्खर महिनावारी भएका किशोरीहरू विद्यालय जानसमेत नमान्ने अवस्था रहेको उनले सुनाए ।
उनले यो कार्यक्रम स्थानीय सरकार र विभिन्न संघ –संस्थाहरूसँगको सहकार्यमा सञ्चालन गर्दै आएका छन्, जसमा नुवाकोट, मकवानपुर, भक्तपुर, सिन्धुली, बैतडी, बाजुरा, अछाम, सर्लाही, खोटाङ गरी ९ जिल्ला समावेश छन् ।
अभियानमा उनले महिनावारी स्वच्छताका विषयमा जागरुक बनाउने मात्र हैन, पुन: प्रयोग गर्न मिल्ने प्याड निर्माण लगायतका विषयमा पनि तालिम दिन्छन् ।
विद्यालयको कक्षाकोठामा विद्यार्थी र शिक्षक सबैलाई एकै ठाउँमा राखेर तालिम दिने गरेको कार्कीले बताए ।
'घरमै खेर गइरहेको सुतीको कपडालाई सदुपयोग गरी वातावरण मैत्री प्याड बनाउन सक्छौं,' उनले भने ।
यसबाट वातावरण प्रदूषण कम गर्न सहयोग पुग्ने, गाउँमै उद्यमशीलताको विकास हुने र महिलाहरू आफैँले निर्माण गर्न सक्ने उनले बताए । सरकारले पनि यसलाई प्रवर्द्धन गर्नुपर्नेमा उनको जोड छ ।
सरकारले महिनावारी सामग्री (सेनेटरी प्याड)को आयातमा दिन लागेको ९० प्रतिशत कर छुटले यो निकै सस्तोमा र सुलभ मुल्यमा पाइने पाउने अवस्था आएपनि यसले वातावरणमा पार्ने असरका बारेमा भने सरकारले ख्याल नगरेको कार्की बताउँछन् ।
'महिनावारीको सामग्री (सेनेटरी प्याड) ग्रामिण भेगमा सजिलै पाइँदैन। पाइएका डिस्पोजेबल सेनेटरी प्याड महंगो अनि वातावरणमा नराम्रो प्रभाव पार्ने हुन्छन् । त्यसमा प्रयोग भएको केमिकलले महिलाको प्रजननसम्बन्धी स्वास्थ्यमा पनि असर गर्छ,' उनले भने ।
८० प्रतिशत ग्रामीण महिलाले कपडाजन्य सामग्रीबाट घरमै बनेको महिनावारी सामग्री गर्ने गरेको उनले बताए ।
कसरी बन्छ पुन: प्रयोग गर्न मिल्ने महिनावारी व्यवस्थापन सामग्री ?
पुन: प्रयोग गर्न मिल्ने कपडाको महिनावारी व्यवस्थापन सामग्री निर्माण गर्दा सकेसम्म कम केमिकल प्रयोग गरिएको र कम रंग जाने कटन तथा फलाटिनको कपडाको प्रयोग गरिन्छ ।
रगतलाई कपडामा लाग्न नदिन वाटर प्रुफ तथा ब्रेथेवल कपडाको समेत प्रयोग गरिन्छ । विभिन्न उमेर समूह र वजनअनुसार प्रयोग गर्न सजिलो होस् भनेर विभिन्न साइजमा उत्पादन हुने गरेको छ ।
यसलाई सजिलै धोएर पुन: प्रयोग गर्न सकिन्छ । एक चोटी खरिद गरेपश्चात यसलाई बढीमा एकदेखि दुई वर्षसम्म पुन: प्रयोग गर्न सकिछ ।
त्यसपछि यसलाई माटोमा गाडेमा कुहिएर माटोमा नै मिल्छ । त्यसैले यो वातावरण मैत्री र प्रयोग गरुञ्जेल स्वस्थ पनि रहेको उनले दाबी गरे ।
रुमालको डिजाइनमा उत्पादन गरिएकाले प्रयोग गर्न र कतै जाँदा बोक्न सजिलो तथा छरितो छ ।
हेर्नुहोस्, भिडियो :
दाङको तुलसीपुर उपमहानगरपालिका वडा नम्बर– १९ बिजौरीका २२ वर्षीय युवक प्रतीक पुनमाथि परिवारको ठूलो जिम्मेवारी थियो । दुवै मिर्गौला फेल भएर बाबा ताराप्रसाद पुनको एक वर्षअघि मृत्यु भएपछि लागेको ...
‘मोबाइल डिभाइस म्यानेजमेन्ट सिस्टम (एमडीएमएस)’ आज (सोमबार)देखि लागू हुने भएको छ । नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणले पहिलो चरणमा प्रणालीमा दर्ता नभएका केही मोबाइलको नेटवर्क लक गरेर यो प्रणाली कार्यान्वयन...
शुक्रवार मध्यरातिको भूकम्पमा परेर मृत्यु भएकी जाजरकोट भेरी नगरपालिकाकी ८ वर्षीया विष्णु तिरुवाको दाहसंस्कारका लागि आफन्त र गाउँलेहरू सोमवार भेरी नदी घाटमा पुगेका थिए । सोमवार अपरान्ह उनको शव लिएर मलामी...
सरकारी जग्गा हिनामिना प्रकरणमा डलर अर्बपति एवं कांग्रेस सांसद विनोद चौधरी पनि तानिएका छन् । बाँसबारी छाला जुत्ता कारखानाको जग्गा हडपेको आरोपमा भाइ अरुण चौधरी पक्राउ परेलगत्तै विनोद चौधरीले समेत संल...
गएराति गएको भूकम्पले सबैभन्दा बढी जाजरकोटको नलगाड क्षेत्रमा क्षति गरेको छ । नलगाड नगरपालिकामा मात्रै तीन दर्जन बढीको ज्यान गएको जिल्ला प्रशासन कार्यालय जाजरकोटले जनाएको छ । अझै यकिन विवरण आउन बाँकी छ । ...
जाजरकोट भूकम्पमा ज्यान गुमाउनेमध्ये आधा बढी बालबालिका रहेका छन् । नेपाल प्रहरीले उपलब्ध गराएको तथ्याङ्क अनुसार कात्तिक १७ गते राति गएको भूकम्पबाट मृत्यु भएका १५३ मध्ये ७८ बालबालिका छन् । जाजरक...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...