मधेश आन्दोलनका प्रमुख कमान्डरमध्ये एक रहेका महन्थ ठाकुर फेरि पनि महोत्तरी- ३ बाट प्रतिनिधिसभा सदस्यको उम्मेदवार बन्ने लगभग निश्चित भएको छ ।

लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टीका अध्यक्ष समेत रहेका ठाकुर यसअघि २०७४ सालको प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा महोत्तरी- ३ बाट चुनाव जितेका थिए ।

दोस्रो र तेस्रो मधेश आन्दोलनको नेतृत्व गरेका ठाकुरलाई यसपटक भने २०७४ जत्तिको सहज छैन । नेपाली कांग्रेसमा लामो समय राजनीति गरेर २०६३ सालमा उनी मधेशको राजनीतिमा लागेका थिए ।

नेपाली कांग्रेसको कोषाध्यक्ष समेत रहेका बेला उनले कांग्रेस परित्याग गर्दै आफ्नै नेतृत्वमा तराई मधेश लोकतान्त्रिक पार्टी गठन गरेका थिए ।

साविकको मधेशी जनअधिकार फोरम नेपालका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवसँगै दोस्रो मधेश आन्दोलनको उनले नेतृत्व गरेका थिए ।

आठ बुँदे सम्झौतापछि २०६४ सालको पहिलो संविधान सभा चुनावमा भने उनी सर्लाहीबाट पराजित भएका थिए । २०७० सालको दोस्रो संविधानसभा चुनावमा पनि सर्लाही- ४ बाट उनी पराजित भएका थिए ।

२०७४ सालको निर्वाचनमा उनी आफ्नो परम्परागत क्षेत्र सर्लाही छाडेर महोत्तरी- ३ बाट निर्वाचित भएका थिए । २०७४ सालको प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा ठाकुर १८ हजार १६९ मतको फराकिलो अन्तरले निर्वाचित भएका थिए ।

२६ हजार ८४५ मत ल्याएर उनी निर्वाचित हुँदा उनका निकटतम् प्रतिद्वन्द्वी नेकपा एमालेका विजयकुमार चौधरीले ८ हजार ६७६ मत तथा स्वतन्त्र उम्मेदवार चन्देश्वर झाले ४ हजार २० मत मात्र ल्याएका थिए ।

कांग्रेस र सपाको सहयोग तथा आफ्नो जन्मस्थानमा फर्किएको भन्ने सहानुभूतिले महन्थलाई फराकिलो जीत दर्ता गर्न भूमिका खेलेको थियो ।

उनलाई यसपटक जनता समाजवादी पार्टीका तर्फबाट दीपेन्द्र झाले चुनौती दिने सम्भावना बढेको छ । मधेश प्रदेश सरकारमा मुख्य न्यायाधिवक्ता रहिसकेका झा पनि महोत्तरी- ३ बाट नै पाँचदलीय गठबन्धनको साझा उम्मेदवार बन्ने निश्चितजस्तै छ । झाले  मधेश आन्दोलनका समयमा अधिकारवादी अभियन्ता बनेर मधेशका विभिन्न जिल्लामा जनचेतना जगाउने काम गरेका थिए ।

त्यसबाहेक मधेश आन्दोलनका क्रममा राज्यद्वारा भएको हिंसाका विरुद्ध जेनेभास्थित अन्तर्राष्ट्रिय अदालतमा मुद्दा दर्ता गर्ने काम समेत उनले गरिसकेका छन् ।

मधेशको अधिकारका लागि उनले विभिन्न पुस्तक लेख्नुका साथै अनागरिकहरूको पक्षमा समेत लामो समयदेखि वकालत गर्दै आएका छन्।

मधेश प्रदेशमा लालबाबु राउत नेतृत्वको सरकार बनेपछि जसपाका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवको चाहना र जोडबलमा उनलाई मुख्य न्यायाधिवक्ता बनाइएको थियो ।

झन्डै ५ वर्षसम्म मुख्य न्यायाधिवक्ता रहेका झा गत भदौ १८ गते मुख्यमन्त्री राउतलाई राजीनामा बुझाएर जसपामा प्रवेश गरेका थिए ।

राजनीतिमा डेब्यु उम्मेदवार भए पनि पाँचदलीय सत्ता गठबन्धनको साझा उम्मेदवार बन्न सके उनले लोसपा अध्यक्ष महन्थ ठाकुरलाई कडा चुनौती दिने सम्भावना छ ।

स्थानीय तहको परिणामले पनि लोसपाभन्दा जसपा नै बलियो अवस्थामा रहेको देखिन्छ । उक्त क्षेत्रमा मा ५ वटा स्थानीय तह छन् ।

जलेश्वर नगरपालिका, मटिहानी नगरपालिका, एकडारा गाउँपालिका तथा मनराशिसवा नगरपालिका र पिपरा गाउँपालिकाका केही वडालाई समेटेर क्षेत्र विभाजन गरिएको छ ।

ठाकुर चुनाव लड्नुअघि ती पाँचवटै पालिकामा लोसपाले जितेको थियो। जलेश्वर नगरपालिकामा रामशंकर मिश्र, मटिहानी नगरपालिकामा हरि मण्डल, मनराशिसवा नगरपालिकामा सञ्जय सिंह, पिपरा गाउँपालिकामा विनोद चौधरी र एकडारा गाउँपालिकामा रामछविला साहले जितेका थिए । तर, २०७९ वैशाख ३० गते सम्पन्न भएको स्थानीय तहको निर्वाचनमा ती पाँच पालिकामध्ये मटिहानीमा मात्र लोसपाले जीत हात पारेको छ ।

जलेश्वर नगरपालिकाको प्रमुखमा जनता समाजवादी पार्टीका सुरेश साह सोनार ७ हजार ३०६ मत ल्याएर निर्वाचित भएका छन् भने लोसपाका निवर्तमान प्रमुख रामशंकर मिश्र ५ हजार ४३० मत ल्याएर पराजित भएका थिए ।

मनराशिसवा नगरपालिकाको प्रमुखमा नेपाली कांग्रेसका मोहन पाण्डेय ५ हजार ८८४ मत ल्याएर निर्वाचित भएका थिए भने लोसपाका निवर्तमान प्रमुख सञ्जयकुमार सिंह २ हजार ७७२ मत ल्याएर पराजित भएका थिए ।

पिपरा गाउँपालिकाको अध्यक्षमा जसपाका रामजानकी यादव ५ हजार ५८२ मत ल्याएर निर्वाचित भएका थिए भने लोसपाका अमित कुमार पाण्डेयले २ हजार ९७७ मत ल्याएका थिए ।

एकडारा गाउँपालिकाको अध्यक्षमा जसपाका दीपनारायण मण्डल ४ हजार ४९९ मत ल्याएर निर्वाचित भएका थिए भने लोसपाका रामछबिला साहले २ हजार ४११ मत ल्याएका थिए ।

झाको पैतृक गाउँ महोत्तरी- २ को मडई हो । आफ्नो गृह क्षेत्रबाट लड्नुको साटो महोत्तरी- ३ मा आउँदा टुरिस्ट उम्मेदवार हुने टिप्पणी लोसपाका कार्यकर्ताहरूको छ।

उक्त आरोपका सन्दर्भमा झा भने आफूले महोत्तरी- ३ मै बसाइँसराइ गराइसकेको बताउँछन्।

'मैले जलेश्वरमा बसाइँसराइ गराइसकेको छु । अब मेरो क्षेत्र महोत्तरी-३ नै भएको छ,' झाले भने, 'मेरो पैतृक गाउँ महोत्तरी-२ मै भए पनि म अहिले जलेश्वरको बासिन्दा हुँ । त्यसकारण म महोत्तरी- ३ मा टुरिस्ट उम्मेदवार होइन ।'

जसपामा झाबाहेक पूर्व सभासद हरिनारायण यादवले पनि दाबी गरिरहेका छन् ।

अर्कातर्फ नेकपा एमालेसँग लोसपाको गठबन्धन भयो भने ठाकुर 'कम्फर्ट जोन'मा पुग्न सक्छन् । एमालेका तर्फबाट रामदयाल मण्डल प्रमुख दाबेदार छन् ।

उनले टिकट पाए उनको अवस्था पनि बलियो देखिएको छ । तर तालमेल वा गठबन्धन भए मण्डलले उक्त क्षेत्र छाड्नुपर्ने हुन्छ ।

त्यस्तो अवस्थामा एमालेले ठाकुरलाई पूर्ण सहयोग गरे मात्र ठाकुरलाई सहज हुने हो । एमालेले अन्तर्घात गरेको अवस्थामा ठाकुरलाई असहज हुन सक्छ ।

सूची सच्याएर समानुपातिकमा बस्न सुझाव

महन्थलाई निकटस्थ र शुभचिन्तकहरूले समानुपातिकमा बस्न सुझाव दिन थालेका छन् । तर, लोसपाले निर्वाचन आयोगमा बुझाएको बन्दसूचीमा महन्थको नाम छैन ।

'बन्दसूची सच्याउने समय १६ गतेसम्म छ । सूची सच्याएर भएपनि समानुपातिकमा बस्न सुझाव आएको छ,' लोसपा स्रोतले लोकान्तरसँग भन्यो ।

सुरक्षित हुने भन्दै सुझाव दिइए पनि थ्रेसहोल्ड नकटेमा के गर्ने भन्ने अन्योलमा महन्थ छन् । समानुपातिकबाट सांसद बन्न पार्टीले कम्तीमा ३ प्रतिशत मत प्राप्त गर्नुपर्छ ।