विराटनगर । राष्ट्रिय सभाको निर्वाचनमा कोशी प्रदेशमा नेकपा माओवादी केन्द्रका उम्मेदवार पराजित बनेपछि सत्ता गठबन्धनमा अविश्वास पैदा भएको छ । माओवादी केन्द्रका नेताहरूले काँग्रेसका केही नेताहरूको भूमिकामाथि प्रश्न उठाउँदै आगामी सहकार्यबारे नै पुनर्विचार गर्नुपर्ने अवस्था आएको टिप्पणी गर्न थालेका छन् । उलटपलट नतिजामा काँग्रेस नेता सुनिल शर्माको भूमिकामाथि सबैभन्दा धेरै आशङ्का गरिएको छ । 

कोशी प्रदेशमा काँग्रेसका उम्मेदवार कृष्ण प्रसाद सिटौलाले राष्ट्रियसभाको सिट सुरक्षित गर्दा एकै गठबन्धनबाट उम्मेदवार बनेकी माओवादी केन्द्रकी चम्पा कार्कीले पराजय भोगेपछि अविश्वासको अवस्था सिर्जना भएको हो । 

कोशी प्रदेशमा १३७ वटा स्थानीय तह रहेका छन् । जसमा प्रमुख र उपप्रमुख गरेर स्थानीय तहका जनप्रतिनिधि २७४ जना छन् । २७४ मध्ये तीन स्थानीय तहका प्रमुखले आज मतदान गरेनन् । एक जनाले गर्न पाएनन् भने दुई जना सहभागी नै भएनन् । 

धरानका मेयर हर्क साम्पाङले बहिष्कार गरेका हुन् भने झापा गाउँपालिकाका अध्यक्ष जयनारायण साहले मतदान गर्न पाएनन् ।  भ्रष्टाचार मुद्दामा तीन महिना कैद सजाय तोकिए पछि उनले मतदान गर्न नपाएका हुन् । मोरङको ग्रामथान गाउँपालिकाका प्रमुख जयप्रकाश गच्छदार भने बुधवार गठबन्धनको भेलामा सहभागी हुने क्रममा हर्ट अट्याक भएपछि आइसियुमा छन् ।

तीन मध्ये दुई स्थानीय तहका प्रमुख सत्ता गठबन्धनकै हुन् । गच्छदार र साह काँग्रेसका जनप्रतिनिधिका रूपमा चिनिन्छन् । साम्पाङ भने स्वतन्त्र हुन् । प्रदेश सभामा ९३ सांसद छन् । ९३ मध्ये गठबन्धनका ४७ छन् । काँग्रेसका २९, माओवादी केन्द्रका १३, नेकपा एकीकृत समाजवादीका ४ र जसपाकी एक सांसद रहेका छन् । एमालेका ४० र राप्रपाका ६ रहेका छन् । 

जसअनुसार बिहीबार सम्पन्न मतगणनाअनुसार राष्ट्रिय सभाको चुनावमा प्रदेश सांसदले नै गठबन्धनका उम्मेदवरलाई पराजय गराएका छन् । तीन जना प्रदेशसभा सदस्यले सत्ता माओवादी केन्द्रकी चम्पा कार्कीलाई मतदान गरेनन् । कार्कीले ४७ सांसद मध्ये४४ सांसदको मात्रै मत पाइन् । स्थानीय तह तर्फ १५५ स्थानीय तहका जनप्रतिनिधि गठबन्धनसँग थिए । काँग्रेसका प्रमुख÷उपप्रमुख ११३, एमालेका ११२, माओवादी केन्द्रका ३१, एकीकृत नेकपा समाजवादीका ७, जनता समाजवादी र राप्रपाका ४–४ र स्वतन्त्र ३ जना छन् ।

यस्तै एमालेका ११२ र राप्रपाका ४ रहेका छन् । राप्रपासँग भएको तालमेलअनुसार सबै मत आउँदा एमालेकी रुकमिणि कोइरालाले स्थानीय तहमा ११६ मत पाउनु पर्ने थियो । तर उनले स्थानीय तहका  १३१ प्रमुख /उपप्रमुखको मत पाइन् । 

काँग्रेसका सिटौलाको पक्षमा पनि दुई जना प्रदेश सभा सदस्यले फ्लोर क्रस गराए । सिटौलाले प्रदेशसभा तर्फ ४५ सांसदको मत पाएका थिए भने स्थानीय तहतर्फ १५३ स्थानीय तहका जनप्रतिनिधिको मत प्राप्त गरे ।  अर्थात् उनले गठबन्धन तर्फको आशा गरेअनुसार मत पाएका छन् । 

कोशी प्रदेशमा प्रदेश र स्थानीय तहमा गरी एमालेको मत भार ४२४८, काँग्रेसको ३६८४, माओवादी केन्द्रको १२७८, राप्रपाको ३९४, नेकपा एकीकृत समाजवादीको ३४५, जसपाको १२९ र स्वतन्त्रको ५७ मतभार छ । कोशीमा राप्रपा र एमाले मिलेपछि गठबन्धनसँगको मतभार अन्तर ७९४ मा झरेको थियो । सत्ता गठबन्धनसँग ५४३६ मत भार छ । एमाले र राप्रपाको मत भार ४६४२ थियो । 

सिटौलाले प्रदेशसभा तर्फ २३८५ र स्थानीय तहतर्फ २९०७ गरी ५२९२ मत प्राप्त गरे विजयी बने । पौडेलले प्रदेशसभातर्फ २४९१ र स्थानीय तहतर्फ २०७१ मत गरी ४५६२ मत पाए । सिटौला ७३० मतान्तरले विजयी भएका छन् ।

प्रदेशसभाका ९३ सदस्यमध्ये सिटौलाले ४५ मत पाए भने राप्रपा उम्मेदवार पौडेलले ४७ मत पाए । सत्तारुढ गठबन्धनको प्रदेशसभामा ४७ मत भएपनि २ जनाले सिटौलालाई मत दिएनन् । स्थानीय तहतर्फ सिटौलाले १५३ मत प्राप्त गरे भने राप्रपा उम्मेदवार पौडेलले १०९ मत प्राप्त गरे । स्थानीय तहतर्फ ४ मत बदर भएको थियो । नेकपा एमालेकी कोइरालाले  ५०८६ मत प्राप्त गर्दा कार्कीले ४९९२ मत मात्र प्राप्त गरेकी थिइन् । कार्कीलाई गठबन्धनका तीन जना प्रदेश सभा सदस्यले मत क्रस गरेका थिए भने स्थानीय तहका १५ जनाले क्रस गरेका थिए । 

काँग्रेसले छुरा रोप्यो : माओवादी 

गठबन्धनकी कार्की हारेपछि कोशीमा नयाँ राजनीतिक तरंग सुरु भएको छ । माओवादीले कोशीमा काँग्रेसलाई बोकेर हिँड्न नसकिने चेतावनी दिएको छ । ‘हामीलाई पटक पटक काँग्रेसले धोको दियो,’ माओवादी केन्द्र कोशी प्रदेशका अध्यक्ष हर्क नेम्बाङ मिक्सोले भने, ‘काँग्रेसले छुरा रोप्ने काम गर्‍यो । अव हामी सरकारका विषयमा तुरुन्तै निर्णय गरिहाल्छौँ ।’ उनले अब चाँडै बसेर निर्णय गर्ने बताए । उनले इन्द्र बहादुर आङ्वोलाई मुख्यमन्त्री हुन छेक्ने समूहले नै असहयोग गरेको आरोप लगाएका छन् । 

कोशीबाट नै सिक्दै जानुपर्ने भयो : काँग्रेस 

यसैबिच नेपाली काँग्रेसका कोशी प्रदेशसभा सभापति समेत रहेका उद्धव थापाले भने सबै अभ्यास कोशी प्रदेशबाटै गर्नुपरेको बताए । ‘हामीसँग स्पष्ट बहुमत हुँदाहुँदै पनि हार्नु परेको छ’, थापाले भने, ‘कोशी प्रदेशमा अहिलेसम्म जे नहुनुपर्ने हो त्यही भइरहेको छ ।’ 

उनले गठबन्धन टुटिहाल्ने अवस्था आउन नदिने पनि बताए । नसोचेका घटना पनि यही प्रदेशमा अभ्यास गर्दै जानु परेको उनको भनाइ छ । ‘अरू ६ वटा प्रदेशमा गठबन्धन पूर्ण सफल भएको छ,’ उनले भने, ’यहाँ सफल हुन सकेन । कोशी प्रदेशमा यस्ता कुरा नयाँ पनि भएनन् ।’ यहाँको राजनीतिक जीवनशैली नै फरक रहेकाले कहाँ त्रुटि भयो भन्ने कुरा समीक्षा गरेर सार्वजनिक गर्ने उनले बताए । 

सुनिल शर्माको त्यो सक्रियता...

राष्ट्रियसभाको निर्वाचनको मिति घोषणा गरेपछि सुनिल शर्माले धनकुटादेखि इलामसम्मको यात्रा गरेका थिए । उनले एक साताको पूर्व पहाडको धनकुटादेखि इलामसम्म पुगेर राजनीतिक भेटघाट गरेका थिए ।  

सो अवधिमा उनी धनकुटा, भोजपुर, सङ्खुवासभा, तेह्रथुम, ताप्लेजुङ, पाँचथर र इलाम सम्म पुगेको बताइएको छ । 

उनको त्यो यात्रामा प्रदेश सांसद मान बहादुर लिम्बुले समेत सातै दिन साथ दिएका थिए । शर्मा नक्कली शैक्षिक प्रमाण पत्रको आरोपमा पक्राउ परेपछि एमालेसँग नजिकिएको बताइँदै आएको छ । यस्तो पृष्ठभूमिमा उनको त्यो सक्रियता नै शङ्कास्पद रहेको माओवादीका नेताहरूको भनाइ छ ।

 ‘हामीलाई तीन जनाले असहयोग गरे,’ माओवादीका एक नेताले भने । ती नेताका अनुसार प्रदेश सभा सदस्य मान बहादुर लिम्बु, मुख्यमन्त्री केदार कार्की  र आन्तरिक मामिला तथा कानुन मन्त्री शमशेर राईले असहयोग गरेको आशङ्का गरिएको छ ।  मान बहादुर शर्माकै क्षेत्रका प्रदेश सांसद हुन् । कार्कीले पनि केही दिन अगाडि गठबन्धनकै बैठकमा स्थानीय तहको सबै मत नआउन सक्ने बताएको नेताहरूले बताएका छन् । शमशेर पनि माओवादी प्रति सकारात्मक नरहेको नेताहरूले बताएका छन् । जसमा शर्माकै योजना प्रधान रहेको दाबी गरिएको छ ।