रूपन्देहीको १ नम्बर प्रतिनिधिसभा निर्वाचन क्षेत्रमा नेकपा एमालेबाट सचिव छविलाल विश्वकर्मा र नेता घनश्याम भुसालको नाम प्रतिनिधिसभा सदस्यका लागि पार्टीको क्षेत्रीय कमिटीले जिल्लामा सिफारिस गरेर पठाएको थियो । भुसालको नाम रूपन्देही–१ सँगै गत निर्वाचनमा निर्वाचित रूपन्देही–३ बाट पनि सिफारिस भएको थियो ।

जिल्लाले भुसाललाई रूपन्देही–१ को क्षेत्रीय कमिटीले गरेको सिफारिसलाई रोकेर क्षेत्र नम्बर ३ बाट मात्रै केन्द्रमा सिफारिस गर्‍यो ।

भुसाल रूपन्देही–३ बाट र विश्वकर्मा रूपन्देही–१ बाट उम्मेदवार बन्छन् भन्ने धेरै एमाले कार्यकर्ताको अनुमान थियो तर मनोनयन दर्ता गर्ने अघिल्लो दिन (२२ असोज) भुसालले आफू एमालेमा नरहेको घोषणा गरे । त्यसको भोलिपल्ट बिहान उनले आफू स्वतन्त्र उम्मेदवारको रूपमा रूपन्देही–१ बाट उम्मेदवारी दिने र आफूलाई सत्तारूढ गठबन्धनले सघाउने पत्रकार सम्मेलन गरी सार्वजनिक गरे । 

यसअघिको निर्वाचनदेखि गत पालिका चुनावमा समेत सँगसँगै हिँडेका भुसाल र विश्वकर्मा अहिले एकअर्काका प्रतिस्पर्धी बनेर चुनावी मैदानमा उत्रिएका छन् । दुवै नेता ३ दशक एउटै पार्टीमा जिल्लाबाट काम गरेका नेता थिए । स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिएका भुसाललाई सघाउन गठबन्धनबाट प्रतिनिधि सभातर्फ उम्मेदवार छैनन् भने एमालेका विश्वकर्मा र राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा) बीच चुनावी तालमेलले प्रतिस्पर्धालाई रोचक बताएको छ । यसअघि जितेका विश्वकर्मासँग आफ्नै पूर्व सहकर्मीको पेचिलो भिडन्त सबैको चासोमा छ ।
 
सत्ता गठबन्धनमा सिट बाँडफाँट गर्दा यो क्षेत्र माओवादी केन्द्रलाई भाग परेको थियो । पूर्व सभामुख ओनसरी घर्तीलाई यहीँ क्षेत्रबाट माओवादीले उम्मेदवार बताउने तयारी गरे पनि घनश्यामलाई माओवादीले आफ्नो कोटाबाट उम्मेदवार बनाएर घर्तीलाई काठमाडौं–२ मा लगेर उम्मेदवार बनाएको माओवादीका जिल्ला नेताहरू बताउँछन् । 

यसअघि विश्वकर्माका प्रतिस्पर्धी कांग्रेस केन्द्रीय सदस्य अब्दुल रज्जाक अहिले प्रदेशसभा सदस्यमा उम्मेदवार छन् । २०७४ सालको निर्वाचनमा भुसालले रूपन्देही–३ मा राप्रपाका वरिष्ठ उपाध्यक्ष दीपक बोहोरालाई पराजित गरेका थिए । एमालेले राप्रपासँग तालमेल गर्दा रूपन्देही–३ छाडेपछि भुसालले एमाले छाडेका थिए । भुसालको विद्रोहले एमालेको आफ्नो मत एकत्रित हुन गाह्रो भएको कतिपय कार्यकर्ताको बुझाइ छ । विश्वकर्मा निर्वाचित भएर गएपछि पनि क्षेत्रमा खासै काम गर्न नसकेकोमा एमाले कार्यकर्ता नै असन्तुष्ट छन् ।

माओवादीको चुनाव चिह्न नलिएको भन्दै माओवादीहरू पनि भुसाललाई कम भोट जाने आकलन गर्दैछन् । अहिले रूपन्देही–३ का उम्मेदवार गृहमन्त्री बालकृष्ण खाँण र भुसाल चुनावी अभियानमा सँगसँगै हिँडेको देखिन्छ ।

यस्तो देखिन्छ तथ्यांक

गत वैशाख ३० गते भएको पालिका चुनावको परिणाम नियाल्दा भुसालले चुनाव जित्न कडा मेहनत गर्नुपर्ने देखिन्छ । यो निर्वाचन क्षेत्रमा पर्ने वडाध्यक्षहरूले पाएको मत हेर्दा एमाले गठबन्धन अगाडि देखिन्छ । कांग्रेस पहिलो शक्ति भए पनि एमाले, जनता समाजवादी पार्टी (जसपा) र राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा) को मत जोड्दा ५१ हजार ६४१ हुन्छ । पालिका निर्वाचनमा चुनावमा एमालेले ३० हजार ३९४, राप्रपाले १४ हजार ५५२, जसपाले ६ हजार ६९५ मत पाएको थियो । 

तर कांग्रेसले ३२ हजार ९९९, माओवादीले ४ हजार २०२, एकीकृत समाजवादीले १ हजार २४३ र लोसपाले ३२५ मत पाएका थिए । यो जोड्दा ३८ हजार ७६९ मत हुन्छ । अर्थात् एमाले नेतृत्वको गठबन्धनका वडाध्यक्षहरूले पाएको मत १२ हजार बढी देखिन्छ । 

एमाले देवदह नगरका अध्यक्ष टीकाराम चापागाईंले हालै एमाले परित्याग गरी स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिएका छन् । यसको लाभ घनश्याम भुसाललाई देखिन्छ ।

एमाले उम्मेदवार विश्वकर्मा आफ्नो जीतमा कुनै शंका नरहेको दाबी गर्छन् । ‘स्थानीय तहको मतपरिणामले हाम्रो जीत निश्चित छ । अरु पार्टी छाडेर एमाले प्रवेश गर्ने लहर पनि छ,’ उम्मेदवार विश्कर्माले भने ।

भुसालले पनि सत्ता गठबन्धनको समर्थन रहेको र आफ्नो क्षेत्र भएकाले जीत निकाल्ने दाबी गर्छन् । रूपन्देही–१ मा देवदह नगरपालिकाका १२ वटै वडा, तिलोत्तमा नगरका ७, ८, ९, १०, ११, १२ १५, १६ र १७ वडा, ओमसतिया गाउँपालिकाका १, ३, ४, ५, ६ र रोहिणी गाउँपालिका गर्छ । यो क्षेत्रमा १ लाख २९ हजार ५६० मतदाता रहेका छन् । 

भुसालका लागि कांग्रेस–माओवादीले माग्लान् भोट ?

गठबन्धनमा घनश्यामको ‘इन्ट्री’पछि रूपन्देही–१ का माओवादी–कांग्रेस कार्यकर्ताले साँच्चै भुसाललाई भोट हाल्लान् भन्ने चासो छ । नेपाली कांग्रेस क्षेत्रीय सभापति तथा देवदह नगरपालिकाका पूर्व मेयर हिराबहादुर खत्रीले गठबन्धनका साझा उम्मेदवारको रूपमा भित्रिएका भुसाललाई भोट हाल्नुको विकल्प नभएको बताउँछन् । ‘खास हाम्रो माग यो क्षेत्रबाट प्रतिनिधि सभामा हामीले टिकट पाउनुपर्छ भन्ने थियो,’ खत्रीले भने, ‘ओली प्रवृत्तिविरुद्ध बनेको गठबन्धनले ओलीसँग बस्न नसकेर आएका बौद्धिक नेतालाई भोट नहाल्ने कुरै हुँदैन । मनैदेखि हामीले भोट हाल्छौं, भोट माग्छौं ।’ 

नेकपा माओवादी केन्द्रको १ नम्बर क्षेत्रीय सहइन्चार्ज मोतिलाल ढकालले आफ्नो पार्टीसहित गठबन्धन र भुसालले अरु सहानुभूतिको भोट पनि पाउने दाबी गरे । ‘हाम्रो चुनाव चिह्न लिएर लडे हुन्थ्यो भन्ने हाम्रो अपेक्षा थियो,’ ढकालले भने, ‘गठबन्धनमा आइपुगेका भुसाललाई पार्टीको तर्फबाट उम्मेदवार बनाएपछि जुन चुनाव चिह्न लिए पनि सहयोग माग्छौं । त्यहीँ अनुसार हामी भोट माग्न घरघरमा जाँदैछौं । हामी भित्री मनदेखि नै गठबन्धनलाई जिताउँछौं । त्यसमा प्राथमिकतामा भुसालजी पर्नुभएको छ ।’

‘विश्वकर्मलाई ब्रेक लगाउन भुसाललाई गाह्रो’

नेकपा एमाले देवदह नगर इन्चार्ज यम रानाले विश्वकर्माले गरेका विकास, राप्रपा र जसपाको तालमेलले जीतको माला पहिरिने दाबी गरे । ‘पालिकामा वडाध्यक्षहरूले पाएको मतको आधारमा हामी १२ हजारले अगाडि छौं,’ राना भन्छन्, ‘तालमेल अनुसार ३० प्रतिशत मत नआए पनि एमाले/राप्रपाका उम्मेदवारले चुनाव जित्नेछन् ।’ रानाले हालै एमाले छाडेका चापागाईंले एमालेका मतलाई खासै प्रभाव नपार्ने दाबी पनि गरेका छन् ।