×

प्रचण्डको पत्रले नेसपामा खैलाबैला

म माओवादीकै सांसद हो, माओवादीलाई नै लेबी तिरिरहेको छु : महिन्द्र राय यादव [अन्तर्वार्ता]

सहमतिअनुसार नै प्रचण्डले पार्टी एकताको पत्र पठाउनु भएको हो

काठमाडाैं | असोज ३, २०८०

नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले नेपाल समाजवादी पार्टी (नेसपा)का एकजना अध्यक्ष महिन्द्र राय यादवलाई पार्टी एकताका लागि पत्र पठाएपछि नेसपामा खैलाबैला उत्पन्न भएको छ । पार्टी एकताको विषयमा कोष्टभित्र रहेको माओवादी केन्द्र फेर्ने विषयमा महाधिवेशनबाट निर्णय गरिने जानकारीसहित प्रचण्डले भदौ ३० गते पार्टी एकताका लागि पत्र पठाएका हुन् ।

Laxmi Bank

नेसपाका पहिलो अध्यक्ष डा. बाबुराम भट्टराई भारत भ्रमणमा रहेको समयमा एकाताका लागि यादवलाई पत्र पठाइनुलाई अर्थपूर्ण रुपमा हेरिएको छ । सोही पत्र र पार्टी एकताका विषयमा खानेपानी मन्त्रीसमेत रहेका यादवसँग लोकान्तरकर्मी अजयअनुरागीले संक्षिप्त कुराकानी गरेका छन् । प्रस्तुत छ कुराकानीको सम्पादित अंश :


Advertisment

पार्टी एकताका लागि अध्यक्ष प्रचण्ड र महासचिव देव गुरुङको संयुक्त हस्ताक्षरसहितको पत्र तपाईँलाई सम्बोधन गरेर पठाइएको रहेछ । पहिलो अध्यक्ष डा. बाबुराम भट्टराईलाई नपठाएर दोस्रो अध्यक्ष तपाईँलाई पठाउनुको खास भित्री कारण के हो ?


Advertisment

होइन, त्यो पत्र पार्टीको पहिलो अध्यक्ष डा. बाबुराम भट्टराईलाई पनि पठाइएको हो । त्यो पार्टी कार्यालयमा छ । पार्टीको १ नम्बरको अध्यक्ष डाक्टर सा’ब नै हो । उहाँ अहिले दिल्लीमा हुनुहुन्छ । अब उहाँको इमेलमा प्रधानमन्त्रीले पठाउने प्रयास गर्नु भएको थियो । तर त्यो प्रयास सफल हुन सकेन । उहाँको नाममा पनि र पार्टीको नाममा पनि चिठी छ । मेरो नामको चिठी मान्छे नै पठाएर माओवादी अध्यक्ष प्रचण्डज्यूले मलाई मेरो मन्त्रालयमा पठाइदिनुभयो ।

पार्टीको नाम आगामी महाधिवेशनमा छलफल गरी निर्णय लिने भन्ने पत्रमा उल्लेख छ । माओवादी केन्द्रसँगको एकता र नामका विषयमा के कुराकानी भएको हो ?

हामी चुनावमा सहभागी हुँदा नै फाइनल भएको कुरा हो । पार्टी एकता गरी पार्टीको नाम नेकपा समाजवादी राख्ने तय भएको थियो । त्यसपछि हामी माओवादीको चुनाव चिन्ह लिएर सहभागी भएका थियौं । अहिले पनि हाम्रो पार्टीबाट चुनाव जितेका जति पनि प्रदेश सांसददेखि प्रतिनिधिसभा सदस्य छौं त्यो सबै माओवादी पार्टीकै सांसद छौं अहिले पनि । पार्टी एकता गर्ने सम्पूर्ण अधिकार दिएर नै त्यो सबै कुरा भएको हो । पार्टी एकता नभए पनि अहिले म नेसपाको सांसद होइन, माओवादीकै सांसद हो ।

हाम्रो पार्टीको केन्द्रीय कमिटी बैठकबाट पनि निर्णय गरेर वार्ता कमिटी गठन भएको थियो । सह–अध्यक्ष गंगा श्रेष्ठको संयोजकत्वमा वार्ता समिति बनाएर हामीले ९ बुँदे प्रस्ताव नै दिएका थियौं । सहमतिअनुसार नेपाल समाजवादी राख्ने कुरामा माओवादीको स्पष्ट धारणा के हो भन्ने विषयमा उहाँले अहिले पत्र पठाउनु भएको हो ।​

तपाईँ अहिले माओवादीको सांसद हो कि नेपाल समाजवादी पार्टीको अध्यक्ष हो?

अध्यक्षको हिसाबले भन्ने हो भने म नेपाल समाजवादी पार्टीकै अध्यक्ष हो । तर सांसद भन्ने हो भने म माओवादी पार्टीकै सांसद हो । किन भने निर्वाचन आयोगले हामीलाई दिएको परिचयपत्रकै आधारमा पनि  माओवादीको सांसद हो । म त नेकपा माओवादीको संसदीय दलमै बसिरहेको छु ।

माओवादी होइन भनेपछि दल त्यागको आधारमा प्रचण्डले तपाईँको सांसद पद खोस्न सक्छन्, होइन ?

किन खोस्ने ? हामी त पार्टी एकताकै लागि भनेर चुनाव लडेको हो । प्रचण्डजीसँग एकता गर्न तयार नै रहेको बेलामा उहाँले किन कारवाही गर्नु हुन्छ । सांसद पद खोस्ने कुरा नै आउँदैन । पार्टी एकतामा नजाने भनेको अवस्थामा त्यस्तो कुरा आउने हो ।

नेकपा माओवादीको संसदीय दलको बैठकमा बसिरहेको छु । मैले नेकपा माओवादी केन्द्रलाई सांसदको लेबी तिरिरहेको छु । म माओवादीकै रोल क्रममा बसिरहेको छु । त्यति गरिरहेकै अवस्थामा प्रचण्डजीले मलाई किन स्पष्टीकरण सोध्नु हुन्छ? त्यो अनावश्यक नै हुन्छ । हामी तयार नै छौं, पार्टी एकता गर्नका लागि ।

पार्टी एकता नभए पनि तपाईँ माओवादी भइसक्नु भएको छ, होइन?

नेपाल समाजवादी पार्टीको अध्यक्षको हैसियतले म नेसपाकै अध्यक्ष हो । त्यही हैसियतले पार्टी एकताको कुरा अघि बढेको हो । प्रक्रियागत रूपले त्यो कुरा अघि बढेको हो ।​

बाबुराम भट्टराई त पार्टी एकताको पक्षमा देखिनु भएको छैन । उहाँ त पछिल्लो समय माओवादीसँग असन्तुष्ट जस्तो देखिनु हुन्छ नि ?

उहाँ असन्तुष्ट हुनुहुन्न । त्यो बाहिरी हल्ला मात्र हो ।

पार्टी एकताको विषयमा पत्र आएपछि बाबुरामजीसँग तपाईँले कुरा गर्नुभएको छ त ?

माओवादीसँग एकता गर्ने विषय त हाम्रो पार्टीकै सर्वसम्मत निर्णय भइसकेको हो । वार्ता कमिटी सहमतिमै बनेको हो । दस्तावेज सहमतिमै बनाइएको हो । कहीं विमति छैन । हाम्रो पार्टी भित्र एकता नचाहने केही व्यक्तिहरूको मनमा त्यस्तो कुरा लागेको होला । त्यस्तो केही छैन, हाम्रो पार्टीमा ।

बाबुरामजी  असन्तुष्ट देखिनु भएको कुरा सत्य होइन ?

बाबुरामजी आफैले आफ्नो संसदीय क्षेत्र गोरखामा लगेर प्रचण्डजीलाई चुनाव लडाएर जिताउनु भएको होइन ? यसलाई कसरी अन्यथा लिन सकिन्छ? त्यो त्यतिबेलाको परिस्थिति र अहिलेको परिस्थिति धेरै फेरिएको छ नि ! अहिले पनि हाम्रो ६ महिने अभियान जारी छ । पार्टी एकता गर्ने, पार्टी सुदृढीकरण गर्ने अभियान जारी नै छ । पार्टीलाई बलियो बनाएर एकता गर्ने भनेर हामीले सातै प्रदेशमा संयुक्त रूपमै अभियान चलाइरहेका छौं । पार्टीको निर्णय नै हो कि एकता गर्ने ।​

तर समाजवादी मोर्चाका सूत्रधार बाबुरामलाई लिनुको साटो प्रचण्डले विप्लवलाई समावेश गर्नुभयो । त्यही बेलादेखि बाबुराम र प्रचण्डबीच दूरी बढेको विश्लेषण भइरहेको कुरा गलत हो र ?

समाजवादी मोर्चाको वैचारिक अवधारणा बाबुरामजीले नै बनाउनु भएको हो । २ वर्षदेखि उहाँ त्यसैमा लाग्नु भएको थियो । तर के भयो भने जनता समाजवादी पार्टीको नेतृत्वले निषेधको राजनीति गर्‍यो । जनता समाजवादी पार्टीका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले बाबुरामजीलाई मोर्चामा राख्नुभयो भने हामी बस्दैनौं भन्नुभयो । त्यो कुरा आएपछि स्वाभाविक रूपमा चार दलका बीचमा समस्या उत्पन्न भयो । हामीले के भन्यौं भने संख्याको हिसाबले माओवादीमा छँदैछौं । संख्याको हिसाबले १२ जना सांसद अर्को गठबन्धनमा जान सक्छन् कि भन्ने आकलन भयो । किन भने चुनाव अघिसम्म एउटा यही मोर्चामा गठबन्धनमा रहेर सरकारमै हुँदा पनि चुनावमा जसपा एमालेसँग गठबन्धन गर्न पुगेको थियो । त्यसैले जसपाले निषेधको राजनीति गरेको कारण हाम्रो पार्टी समाजवादी मोर्चामा जान सकेन । वास्तविक कुरा पनि त्यही नै हो ।

अब के हुन्छ ?

अब बाबुरामजी आउनु हुन्छ । हामी बसेर छलफल गर्छौं । माओवादीले दिएको पत्रको आधारमा हामीले निर्णय गर्छौं ।

बाबुराम भट्टराईले माओवादीसँग एकता नगर्ने प्रस्ताव राख्नुभयो र बहुमत सदस्यको पनि त्यही धारणा भयो भने तपाईँ के गर्नु हुन्छ ?

त्यस्तो त हुँदै हुँदैन । त्यो सबै काल्पनिक कुरा हो । पार्टीको सर्वसम्मत निर्णय हो । त्यसैले उहिले होइन, उहील्यै पार्टी एकता गर्ने निर्णय भएको हो । अहिले पल्टिने कुरा हुँदैन । बाबुरामजीले नै पार्टीको नाम नेकपा समाजवादी राख्ने प्रस्ताव गर्नु भएको हो । त्यही अभियानअनुसार हामी अगाडि बढेका छौं । बहुमत अल्पमत पछिको कुरा हो ।

नेसपाको विधानले के भन्छ, निर्णय पहिलो अध्यक्षले गर्ने हो कि दुवै अध्यक्षले सामूहिक निर्णय गर्ने हो ?

अध्यक्षको अधिकारभन्दा पनि संस्थागत निर्णय हुन्छ । अध्यक्षले प्रयोग गर्ने अधिकार आफ्नो ठाउँमा हो । सामूहिक नेतृत्वमा चल्ने पार्टी भएकाले सामूहिक निर्णय नै हुन्छ ।

बैशाख २५, २०८१

जनता समाजवादी पार्टी (जसपा) नेपालका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले पार्टी फुटाउनेहरू अरू कसैको स्वार्थको गोटी बनेको बताएका छन् । अमेरिका भ्रमण सकेर सोमबार फर्किएका यादवले  देश र जनताको हितका लागि नभएर अरू कस...

भदौ ३०, २०८१

लामो समय पत्रकारिता गरेर राजनीतिमा लागेका रवीन्द्र मिश्र हाल राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीका वरिष्ठ उपाध्यक्ष छन् । पत्रकारिताका दौरान नेतालाई खरा प्रश्न सोध्ने मिश्रले राजनीतिमा आएपछि पनि आफ्नो स्वभावलाई कायम राखेका छन्...

जेठ २७, २०८१

राजनीतिक स्थिरताका लागि निर्वाचन कानून सुधार गर्नेगरि दलहरूबीच अनौपचारिक छलफल चलिरहेको समयमा पूर्व प्रधानन्यायाधीश कल्याण श्रेष्ठले संविधान पुनरवलोकन जरुरी भएको बताएका छन् ।  संविधानमा आवश्यक संशोधन र...

असार १, २०८०

बुधवार उच्च अदालत विराटनगर पुग्दा धरान उप–महानगरपालिकाका मेयर हर्क साम्पाङ एक वकिलसहित भेटिए । मुद्दाको पेशी भएकाले उनी आफैं उपस्थित भएका रहेछन् । धरान खानेपानी विकास बोर्डको बैठक नबोलाएको भन्दै सा...

पुस ३, २०८०

बैतडीको झुलाघाटदेखि पाँचथरको चिवाभञ्ज्याङसम्म मध्यपहाडी यात्रा सकेर नेकपा एमालेको नेतृत्व काठमाडौं फर्किएको छ । संसद्को प्रमुख प्रतिपक्षी दल एमालेको नेतृत्वले मध्यपहाडी यात्राका दौरान सरकारको चर्को आलोचना गरेक...

भदौ २७, २०८१

भ्रष्टाचारविरोधी अभियानमार्फत राजनीतिमा होमिएका ज्ञानेन्द्र शाही संसद्मा सशक्त बोल्ने सांसदको रूपमा परिचित छन् । प्रमुख दलको कार्यशैली, अनियमितता र भ्रष्टाचारबारे उनले संसद्मा जोडदार आवाज उठाउँदै आएका छन् । ...

मानसिक अशान्तिका कारण र असर

मानसिक अशान्तिका कारण र असर

कात्तिक २४, २०८१

मानसिक अशान्ति निकै दर्दनाक अशान्तिमा पर्छ, जुन परस्त्री, परपुरुष, परद्रव्य, परप्राण र परवृत्तिसँग सम्बन्धित रहेको हुन्छ । यसको अर्थ अन्य कारणले मानसिक अशान्ति हुन्न भन्ने होइन तर, त्यो क्षणिक हुन्छ । केही समय रहन्छ । व...

जलवायु परिवर्तनप्रति सचेत छठ पर्वको वैज्ञानिक र पर्यावरणीय महत्व

जलवायु परिवर्तनप्रति सचेत छठ पर्वको वैज्ञानिक र पर्यावरणीय महत्व

कात्तिक २१, २०८१

 धर्मेन्द्र झा  ‘नहाए–खाए’ सँगै यस वर्षको महापर्व छठ मङ्गलबार सुरु भइसकेको छ । बुधबार साँझ खरनासँगै परिवारकी मुख्य महिला र अन्य श्रद्धालुले व्रतसँगै पूजा गर्ने प्र...

'इतिहासका पाना पल्टाउन ढिला नगरौं, नत्र अरू कसैले हामीलाई नै पल्टाउने छ'

'इतिहासका पाना पल्टाउन ढिला नगरौं, नत्र अरू कसैले हामीलाई नै पल्टाउने छ'

कात्तिक २०, २०८१

३०३६ सालको जनमत संग्रह घोषणाको तिथिसम्म नेपाली राजनीतिमा दुई धुरी मात्र थिए, निर्दलीय पञ्चायत र कांग्रेस । अरू दलहरू सैद्धान्तिक रूपमा मात्र उपस्थित थिए, शक्तिको रूपमा होइन । विस्तारै उनीहरू फैलँदै थिए । तत्काल...

x