सन् २०२० सकिन अब तीन महिना मात्र बाँकी छ र सन् २०२१ मा पनि कोरोनाको कहर कायम रहिरहने देखिन्छ । एउटा कुरा थाहा पाइराख्नुस्– स्थिति कहिले पनि विगतको सामान्यतर्फ फर्किने छैन र नयाँ सामान्यलाई अँगाल्नुको विकल्प छैन । 

यस वर्षले ल्याएका परिवर्तनहरू स्थायी हुन् कि हैनन् भन्ने कुरा हामी बिस्तारै थाहा पाउँदैछौं । हामीमध्येका भाग्यमानीहरूले घरैबाट काम गर्न पाउनेछौं । हामी किराना पसल कमै जानेछौं तर धेरै खर्च गर्नेछौं । सार्वजनिक

गाडीमा मास्क लगाएर चढ्नु सामान्य हुनेछ । हात मिलाउने र अँगालो हाल्ने काम घट्नेछ । हाम्रा दैनिक अन्तर्क्रियाहरू आमनेसामने रहेर कम, भिडियोमार्फत बढी हुनेछ । 

‘६ महिनामा पाँच वर्ष बराबरको परिवर्तन’ यस महामारीको साझा नारा हो । महामारीले जीवनै उथलपुथल बनाएको छ । जागिरहरू गुमेका छन् र नातेदारहरू एक्लै परेका छन् । 

‘स्थिति सामान्य बन्छ भनी ढोङ गर्ने राजनीतिकर्मीहरू आफैंलाई वा आफ्ना अनुयायीलाई मूर्ख बनाइरहेका छन्,’ अमेरिकाको मासाचुसेट्समा रहेको बाबसन कलेजमा सूचना प्रविधि तथा व्यवस्थापन अध्यापन गर्ने टमस ड्याभनपोर्टले बताए । 

‘त्रासदी भोगेका मानिसहरू पछिपछि गएर पहिलेकै खुशीको स्तरमा फर्कन्छन्,’ ड्याभेनपोर्टले भने । ‘तर कोभिड–१९ अलि फरक छ किनकि हामी यो छिट्टै अन्त्य होस् भनी अपेक्षा गरिरहेका छौं । त्यसैले यसका विषयमा दृष्टिकोण स्थायी रूपमा परिवर्तन गर्ने कुनै आवश्यकता छैन ।’

कुनै पनि परिवर्तन अस्थायी हुन्छ भन्ने विश्वास राख्नु मानव प्रवृत्ति हो । अनि भविष्य विगत जस्तै हुन्छ भन्ने सोचलाई ‘सामान्यप्रतिको पक्षपात’ (नर्मल्सी बायस) भनिन्छ ।  

परिवर्तनसँग आफूलाई अनुकूल नबनाउनेहरूले विगतको सामान्य अवस्था फर्कन्छ भन्ने सोच राख्छन् र आफ्नो नियमित व्यवहारमा परिवर्तन गर्न ढिलाइ गर्छन् । मास्क लगाउन नमान्नेहरू नर्मल्सी बायसको दोषी हुन सक्ने ड्याभेनपोर्ट बताउँछन् किनकि उनीहरू अहिलेको अवस्था छिट्टै बितेर जानेछ र यसलाई अँगाल्नुपर्दैन भन्ने सोच्छन् । 

तर हाम्रो मस्तिष्कका तन्तुहरूले जीवन बाँच्नेतिरै जोड दिन्छन् । हाम्रा मस्तिष्कका केही भागले परिवर्तनको प्रतिकार गरेर विपतहरू छिट्टै बित्नेछन् भन्ठाने पनि मस्तिष्कको अर्को दह्रो भागले नयाँ सामान्य अवस्थालाई चाँडै अँगाल्छ ।

हाम्रो दिमागको तन्तुले हामीलाई निराश रहन दिँदैन । ‘हामी सोचेभन्दा बढी पुनरुत्थानशील छौं ।’

सीएनएनबाट