दुग्ध विकास संस्थान (डीडीसी)धनगढी दुग्ध वितरण आयोजना अत्तरिया कैलालीले दूधको भुक्तानी नदिएको भन्दै किसानहरू आन्दोलित बनेका छन् । लामो समयसम्म दुग्ध विकास संस्थानबाट दूधको भुक्तानी नभएको भन्दै किसानहरूले चरणबद्ध आन्दोलन शुरू गरेका छन् ।

संस्थानले कैलाली, कञ्चनपुर र डडेल्धुराका किसानहरूबाट दूध सङ्कलन गर्दै आएको छ ।

असोज १६ देखि दूधको भुक्तानी नपाएको भन्दै किसानहरूले आन्दोलनको पहिलो चरण अन्तर्गत बिहीवार अत्तरियाको सडकमै दूध पोखेका हुन् ।

एक साताभित्र रकम भुक्तानी नपाए संस्थानको कार्यालय घेराउ लगायतका कार्यक्रम गरिने डडेल्धुराका किसान प्रकाश रोकायाले बताए ।

‘अन्य पेसा छोडेर पनि हामी अहिले पशुपालनमा लागेका छौं। हामीले उत्पादन गरेको दूधको पैसा समयमै भुक्तानी नपाउँदा कसरी पशु पाल्ने ? उत्पादित दूध सबै बिक्री हुँदैन संस्थानले पनि पैसा नदिए पछि हामीले के गर्ने ? पेसाबाट पलायन हुनुपर्ने अवस्था आइसक्यो',उनले भने ।

अखिल नेपाल किसान महासङ्घका प्रदेश अध्यक्ष मदनराज रेग्मीले दुग्ध विकास संस्थानले किसानको दूध नकिन्ने,थोरै मात्रामा खरिद गरेको दूधको पनि भुक्तानी ६ महिना सम्म दिन नसक्नु चरम लापरबाही भएको बताए ।

‘संस्थानको ध्यान जान आवश्यक छ। किसानका माग सम्बोधनका लागी हामी सशक्त ढङ्गले लाग्छौं । यथाशीघ्र भुक्तानी दिन शुरू नभए आन्दोलनका कार्यक्रम अघि बढाउँछौं,’रेग्मीले भने ।

दूध उत्पादक किसानले असोज १६ देखि माघ मसान्तसम्मको ४ करोड ६४ लाख २ हजार ४७३ रुपैयाँ भुक्तानी दिन बाँकी रहेको दुग्ध विकास संस्थान, धनगढी दुग्ध वितरण आयोजना अत्तरिया कैलालीका सङ्कलन शाखा प्रमुख चन्द्रमोहन लेखकले जानकारी दिए ।

‘निजी क्षेत्रसँग हामीले प्रतिस्पर्धा गर्न सकेनौं त्यसैले अहिले समस्या देखिएको छ । फागुन १५ गतेसम्मको हिसाब खाता हेर्ने हो भने पाँच करोड बढीको भुक्तानी दिन बाँकी छ', उनले भने ।

निमित्त कार्यालय प्रमुखसमेत रहेका लेखकका अनुसार गत चैतदेखि दूधको मूल्यमा भएको वृद्धिले बजारमा समस्या देखिएको छ । बजारमा डीडीसीको दूधको मूल्य ९० रुपैयाँ छ भने निजी डेरीले ७० देखि ८० रुपैयाँ प्रति लिटर दूध बिक्री गरिरहेका छन् । जसले गर्दा संस्थानको बिक्रीमा गिरावट आएको छ ।

‘असोज १६ देखि बजारमा दूध तथा दुग्धजन्य पदार्थ बिक्री भएको छैन । चिसोको समयमा कम नै बिक्री हुन्छ । किसानबाट उत्पादन भएको दूधलाई हामीले पाउडर बनाउनका लागी पठाएका छौं। पाउडर दूध जेठ पछि मात्रै प्रयोगमा आउँछ त्यसैले पनि हामीले समयमै भुक्तानी दिन सकेका छैनौं', लेखकले भने ।

संस्थानले १ देखि १५ गतेसम्मको २३ र २४ गते यस्तै १६ देखि मसान्तसम्मको अर्को महिनाको ७ र ८ गतेसम्म गरी किसानलाई दुई चरणमा भुक्तानी गर्ने गरेको निमित्त कार्यालय प्रमुख लेखक बताउँछन् ।

‘हामीले केन्द्रबाट ४ करोड रकम माग गरेका छौं । एक साता भित्र रकम उपलब्ध हुने आश्वासन पाएका छौं । केन्द्रबाट रकम आए लगत्तै हामी किसानलाई भुक्तानी दिन शुरू गर्छौँ', लेखकले भने ।

अखिल नेपाल किसान महासङ्घ र दुग्ध उत्पादक किसानले उत्पादन भएको दूध खरिद गर्नुपर्ने र बाँकी रहेको बक्यौता रकम भुक्तानी पाउनुपर्ने माग गर्दै सडकमा दूध पोखेर प्रदर्शन गरेका हुन् ।