कोहलपुर ८ पुस– २०५८ सालको जेठ १९ गते राती स्वयम्भु क्षेत्रमा दरवार हत्याकाण्ड भएको अपत्यारिलो हल्ला फैलियो । राज दरवारमा हत्या भएको त्यो घटनाले आम नेपालीको मनमा भूइचालो ल्याएको थियो । देश नै अन्योलताको भूमरीमा रहेको समयमा अरुभन्दा भिन्दै तनावमा थिए, देवानन्द अर्याल । जेठ २० गते ११ बजे उनको कोरिया जाने टिकट थियो । अहिले जस्तो इपिएस कोटाबाट सझिजै होइन, धेरै सोर्स फोर्स र लगानी लगाए लागेको भिसा । 

दरवार हत्याकाण्ड भएपछि भोलि अब पक्कै एयसपोर्ट जान सकिन्न, भनेर रातभरी उनलाई औडाहा भयो । ‘भोलि कर्फु लाग्यो भने कसरी एयरपोर्ट पुगिएला र ? भाग्यमा लेखेको रहेनछ भनेर माया मारेर बसे । बास्तमा भेरो भाग्यको मृत्यु भएको निश्कर्ष निकाले । शरीर चिसो भयो’ देवानन्द त्यो दिनको स्मरण गर्छन् । बिहान ८ बजे उनी बसेको अंकलको घरमा फोन आयो ११ बजेको फ्लाइट, २ बजेलाई सर्यो । अनेक उपाय अपनाएर सेनाको गाडीमा उनी एयरपोर्ट सम्म पुगे । ‘एयरपोर्ट टेकेदेखि मेरो शरीरमा नयाँ रक्तसञ्चार भएको अनुभव भयो । बोडिङ पास लिएपछि युद्ध जिते सरह’ उनी स्मरण गर्छन ।

कोरिया पुगेपछि शुरुमा उनलाई त्यहाँको माटोको गन्ध नै अर्कै लाग्यो । देशको घटना सम्झदा ठूलो मुक्ति पाएर आएजस्तो भयो । शुरुको दिन तालिम भयो । केही दिनपछि काम शुरु भयो, पैसा कमाउन थाले । अनेकौ सपना थिए, शुरुको पैसाले घरमा ऋण तिर्ने काम भयो । जहाँ कृषि विकास बैंकले उनीहरुको जग्गा रोक्का गरेको थियो । ऋण तिरेपनि उनले कमाएको पैसाले कोहलपुरमा जग्गा किन्यो । ‘कमाउनु भन्दापनि व्यबस्थापन गर्नु ठूलो कुरा रहेछ । बुबा आमाले जग्गा किनिदिनु भएको थियो । त्यतीबेला सातलाखमा किनेको जग्गा पछि साढे ३ करोडमा बेचें’ उनले सुनाए । 

विदेशमा कमाइ भएपनि देशमा भइरहेको राजनीतिक कोलाहलले अब नेपाल नै जान पाइन्छ कि पाइदैन भन्ने चिन्ताले उनलार्य सताउथ्यो । जव २०६३ साल मंसिरमा शान्ति सम्झौतामा हस्ताक्षर भयो, त्यसपछि कोरियामा कमाएको पैसाप्रति देवानन्दको मोह भंग भयो । ‘अब यही हो देशमा केही गर्ने भन्ने निश्कर्ष सहित कोरिया छाड्ने निर्णय गरे’ हालैको एक भेटका देवानन्दले लोकान्तरसंग भने, ‘राम्रो अबसर हुँदा हुँदैपनि म नेपाल फर्किन्छु भन्ने अठोट लिए ।’

****

२०३४ सालमा चितवनमा जन्मेका अर्याल परिवार २०४१ सालमा चितवनबाट कोहलपुर बसाइ सरेको थियो, अबसरको खोजीमा । राजनीतिक आस्था राख्ने देवानन्दका पिता डोलप्रसाद अर्याल सामान सप्लाइ र ढूवानीको काम गर्दथे । कर्णाली चिसापानी, बभइ र भेरी पूल निर्माणका क्रममा डोलप्रसाद वीरगञ्ज देखि सामान सप्लाइको काम पाएका थिए । 

पुल निर्माणको काम सकिएपछि उनीहरुले अन्य ढुवानीको काम गरे । ट्रक, बस र जिप किनेर । त्यसक्रममा देवानन्दले आफै पनि ट्रक चलाए । तर त्यो व्यबसाय खासै जमेन । पेशा वदल्ने योजनामा पुगे देवानन्द र अबसरको खोजी गर्दै जादा कोरिया पुगे, लुम्बिनी ओभरसिज मार्फत । सिमित मात्रै नेपाली कोरिया पुगेकोले उनलाई कामको समस्या थिएन त्यो बेला । तर देशमै केही गर्ने हुटहुटीले उनलाई लामो समय त्यहाँ बस्न दिएन । 

यसरी बन्यो चारतारे होटलको अवधारणा

कोहलपुर फर्केपछि देवानन्दले कोहलपुर बजारमा पक्की घर बनाए, जहाँ उनले सानो डिमार्टमेण्ड स्टोर सञ्चालन गर्ने योजना सहति । तर कसैले रेष्टुरेण्ट चलाउन घर भाडामा माग्यो । अर्यालले चर्को भाडा भने, ताकि उसले भाडामा नलिओस् । तरपनि त्यो व्यक्ति सहमत भयो । मासिक ५० हजार लिएर घर भाडामा दिए । 

रेण्टुरेण्ट वालाले व्यबसाय चलाउन सकेन । उसले भाडा तिर्न नसकेपछि देवानन्दले सो रेण्टुरा आफै किनिदिए । तर पूरानै शैलीले चल्दैन भन्ने चाहा थियो । पूराना सामान फेरे । कोहलपुरमा एउटा स्तरिय रेष्टुरेण्ट चलाउनु पर्छ भनेर उनले लगानी बढाए । 

गेस्टहाउसमा बसेका पाहुँना उनको रेष्टुरामा खाना खान आउने गर्दथे, उनीहरुको गुनासो हुन्र्थो । कोहलपुरमा राम्रो गेष्ट हाउस भएन । त्यसपछि देवानन्दलाई गेष्ट हाउस चलाउनु पर्छ भन्ने सोचाइ आयो । र पहिलो पटक कोहलपुरमा एसी सहितको गेष्टहाउस बनाए । होटल सञ्चालन गरेको शुरु देखि नै व्यापारले साथ थियो । अपवाद बाहेक रुम खाली बसने । 

कोहलपुरको बजारमा रहेको सेन्टर प्लाजा होटलको सफलता पछि उनले मध्यपश्चिमकै सुविधा सम्पन्न होटल सञ्चालन गर्ने निर्णय लिए । ‘पश्चिम नेपालका २३ जिल्लाको प्रवेशद्वार कोहलपुरमा सम्भावनै सम्भावना देखेर चारतारे स्तरको होटल सञ्चालन गर्ने जोखिम मोले’ देवानन्दले लोकान्तरसँग भने, ‘यो त मेरो बेस क्याम्प हो, बर्दिया राष्ट्रिय निकुन्ज आसपासमा जंगल रिर्सोट र रारामा डिलक्स रिर्सोट सञ्जालन गर्ने लक्ष अनुसार काम शुरु गरेका छौ ।’
****
खासमा उनले कोरियामा सिकेको प्रबिधि अनुसार नेपालमा प्रिफ्याक उद्योग खोल्ने सोचाइ बनाएका थिए, अहिले प्रयोग भइरहेको जस्ता पातको विकल्पमा । त्यो भयो भने जस्ता पाताको जस्तो जस्तो चिसो नहुने भनेर । तर देवानन्दको सोचलाई बैंकले पत्याएनन् ।

‘बैंकले सो प्रस्ताव नपत्याएपछि हस्पिटालिटि क्षेत्रमै केही गर्नु पर्छ भनेर चारतारे स्तरको होटल खोल्ने योजना बनायौ’ देवानन्दले भने, ‘यस क्षेत्रकै उत्कृष्ट होटल बनाउन सक्नु भन्ने अहिले पनि आत्मविश्वास छ ।’ लगानीका लागि बैंकको ऋण लगायत अन्य व्यबस्थापकिय पक्षको बारेमा लण्डनको मसरफ बैंकमा कार्यरत भाइ सीए बासुदेव अर्यालले देवानन्दलाई मद्दत गर्ने गरेका छन् । भाइको मद्दतमा अाफूले सफलता पाएको उनी बताउँछन् ।  ‘मैले कोरियामा कमाएको एउटा लगानी भाइलाई सीए बनाउनु पनि हो, उ अहिले बेलायतको बैंकमा प्रतिष्ठित जागिर पाएको छ’ देवानन्दले भने, ‘मेरो योजनामा शाहस दिने आमा / बुवा पनि हो ।’

५० करोड लगानीमा निर्माण सम्पन्न भएको होटल मंसिर पहिलो सातादेखि सञ्चलनमा आएको हो । ८० कोठा क्षमताको होटलमा स्वीमिङ पुल, हेल्थ क्लव लगायत सबै सुविधा छन् । दुइ बिगाह क्षेत्रफलमा बनेको भौतिक संरचना उत्कृष्ट डिजाइनमा गरिएको छ । ‘भारतका विभिन्न शहरबाट यस समेत होटलमा पाहुँना आउने गरेका छन्’ उनले भने, ‘मानशरोवर जाने मौसम शुरु भएपनि पर्यटकको कुनै अभाव हुँदैन । नेपाली ग्राहक पनि स्तरिय होटलको खोजीमा छन् ।’

होटल सेन्ट्रल प्लजाले अहिले ७९ जनालाई रोजगारी दिएको छ । होटलमा काम गर्ने अधिकाशं स्थानीय छन् । होटलको भौतिक पूर्वाधार निर्माणमा कुनैपनि कम्परमाइज नगरिएको अर्याल बताउँछन् ।