पुस ४, २०७९
हालै सम्पन्न प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा २० सीट जितेर राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी संसद्को चौथो ठूलो दल बनेको छ । झण्डै ४ महिनाअघि मात्र गठित उक्त पार्टीका सभापति रवि लामिछाने चितवन- २ बाट चुनाव जितेर हालै काठमाडौं फर्क...
चितवन | कात्तिक २९, २०७९
लोकान्तर डट्कमको चारवटा टीमले पछिल्लो दुई सातामा देशका करीब ६० जिल्लामा पुगेर दर्जनौं चुनावी रिपोर्टिङ गर्यो ।
त्यसक्रममा हामीले आगामी चुनावको नतिजा काठमाडौंमा भैरहेका विश्लेषणभन्दा नितान्त फरक र अप्रत्याशित आउने प्रक्षेपण गरेका छौं ।
मतदातासँगको कुराकानीमा आधारित हाम्रा रिपोर्ट र विश्लेषणहरूले मंसिर ४ को निर्वाचन परिणाम अनुमानभन्दा फरक आउने संकेत गर्छन् ।
यसपटकको चुनावमार्फत नेपाली राजनीतिमा एउटा दल सशक्त ढंगले स्थापित हुने देखिँदैछ । त्यो हो, पूर्व पत्रकार रवि लामिछाने नेतृत्वको राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी ।
भर्खरै गठन भएको उक्त पार्टीले देशका स्थापित राजनीतिक दललाई चुनौती दिनेगरी माहोल बनाइरहेको छ । अहिलेसम्मको माहोल हेर्दा प्रत्यक्षमा केही र समानुपातिकमा उल्लेख्य सीट हासिल गर्ने अनुमान गर्न सकिन्छ ।
स्थापित पुराना राजनीतिक दलप्रति जनतामा देखिएको आक्रोश र निराशाको लाभ स्वतन्त्र पार्टीले उठाउने निश्चित छ ।
लोकान्तर टीमले शहर, टोल, गल्ली, चोक र गाउँका बस्तीहरूमा गएर मतदातासँग कुराकानी गर्दा धेरैले यसपटक नयाँ (खासगरी लामिछाने नेतृत्वको पार्टीको चुनाव चिह्न घण्टी)मा मतदान गर्ने बताए ।
पुराना दलबाट केही हुन नसकेको मतदाताहरूको भनाइ छ । मतदातामा विद्रोहको चेत पलाएको पाइयो । मानौं, देशमा एक किसिमले चुपचाप रक्तपातविहीन क्रान्ति हुँदैछ जस्तो माहोल बनेको देखियो ।
चुनावी रिपोर्टिङ सकेर काठमाडौं फर्कँदै गर्दा हामीले उक्त पार्टीका सभापति रवि लामिछानेसँग छोटो कुराकानी गर्ने योजना बनायौं ।
सोमवार साँझ करीब ७ बजे हामी लामिछानेले उम्मेदवारी दिएको नारायणगढ बजार पुग्यौं । केही मतदातासँग फेरि कुराकानी गर्यौं ।
१० दिनअघि पनि हामीले त्यहाँ पुगेर कुरा गरेका थियौं । १० दिनपछि रवि र उनको पार्टीको पक्षमा चितवनमा अझै बढी माहोल बनेको हामीले पायौं ।
हामीले कुराकानी गरेका मध्ये ९० प्रतिशत रवि र उनको पार्टीको पक्षमा खुलेर लागेको देखियो । चितवन पुगेर केही मतदातासँग कुरा गरेपछि लामिछानेको टीमसँग सम्पर्क भयो । लामिछाने आफ्नै निर्वाचन क्षेत्र चितवन– २ को घरदैलो अभियानमा व्यस्त रहेछन् ।
चुनावी अभियानको व्यस्तताका कारण उनी सोमवार खाना समेत नखाई घरदैलोमा हिँडेका रहेछन् । त्यही व्यस्तताका बीच सोमवार साँझ लोकान्तरसँग कुराकानी गर्न रविले समय निकाले ।
प्रस्तुत छ, कुराकानीको सारसंक्षेप : (विस्तृत भिडियोमा)
हामीले देशका विभिन्न ठाउँमा पुग्दा तपाईंको पार्टीको पक्षमा राम्रै माहोल बनेको पायौं । चुनावी अभियान कसरी चलिरहेको छ ?
– एकदमै उत्साहजनक छ । आम सर्वसाधारण मतादातामा एउटा अपेक्षा र आशा छ, राजनीतिक दलप्रति विगतको निराशाले गर्दा होला ।
विगतमा हामीले गरेको कामलाई लिएर जनतामा भरोसा छ । विगतमा स्थापित राजनीतिक दलबाट हुन नसकेको कुरा र निराशाको मिश्रणले होला जनताले हामीलाई उत्साहपूर्ण रूपमा साथ दिइरहनुभएको छ ।
तपाईं उम्मेदवार बनेको चितवन– २ मा कस्तो छ माहोल ?
–मेरो निर्वाचन क्षेत्रमा धेरै राम्रो छ । वास्तवमा लहर नै चितवनबाट आएको हो जस्तो लाग्दैछ । घरघरबाट फूलमाला लिएर त्यति धेरै उमेर भएका बाआमा आउनुहुन्छ । आशीर्वाद दिनुहुन्छ । शुरूशुरूमा म आफैँ छक्क पर्थें । आफ्नो छोरानातिलाई स्वागत गरेजस्तो गरी स्वागत गर्नुहुन्छ । एकदमै राम्रो माहोल देखिएको छ । म धेरै नै उत्साहित छु ।
तपाईं काठमाडौंबाट चुनाव लड्ने चर्चा थियो तर, एक्कासि चितवन आउनुभयो, किन ?
– धेरैले काठमाडौंबाट चुनाव लड्न प्रस्ताव गरे पनि मेरो मनले नै चितवन रोजेको हो । चितवन– ३ मा पनि तयारी थियो । व्यक्तिगत रूपमा होइन, समाजमा जे भएको छ, शीर्ष नेतृत्वका कारणले भएको हो । उहाँहरूलाई प्रतिपक्षमा राखियो भने दलहरू सक्रिय हुन्छन् भन्ने लागेको थियो । तर, पछि काम गर्नका लागि चुनौती भएको, अवसर पनि भएको चितवन– २ भेट्टाएँ । एउटा लिडरले विकासको भिजन पनि देखाउनुपर्यो नि !
यसपटक तपाईंको पार्टीले कति सीट ल्याउने अपेक्षा गर्नुभएको छ ?
– कति सीट आउँछ भनेर ठ्याक्कै क्याल्कुलेसन गर्न पाएको छैन । असाध्यै राम्रो हुन्छ भनेको छु । हामीले धेरै राम्रो गर्छौं भन्ने लागेको छ ।
मतदातामा तपाईंप्रति ठूलो अपेक्षा पाइएको छ । ती अपेक्षा पूरा गर्न चुनौती देख्नुहुन्न ?
– जनताको अपेक्षा सम्बोधन गर्नका लागि चुनौती छ । तर, जनताले बेसिक कुरा मागेका छन् । जोसुकैले गर्न सक्ने कुरा मागेका छन् । यो अधिकार हो, माग नै होइन ।
जनताको उत्कट इच्छा भने पनि त्यो बेसिक नै छ । प्रहरी सरुवा बढुवामा नलाग्ने हो भने धेरै समस्या समाधान हुने थिए ।
चुनाव जितेमा तपाईं जुन पदमा पुग्नुहुन्छ, त्यो कार्यकारी पद हैन । त्यस हिसाबले हेर्दा ठ्याक्कै बजेट ल्याएर यी–यी माग सम्बोधन गरिहाल्छु भन्ने अवस्था हुँदैन । जनताका अपेक्षा कसरी पूरा गर्नुहुन्छ ?
– नीति निर्माण तहमा पुगेपछि त्यो अथोरिटीले प्रश्न गर्न सक्छ, चेक गर्न सक्छ, जनतालाई जवाफ दिलाउन सक्छ । मेरो पृष्ठभूमि जनताको व्यापक समर्थन रहेकाले संसदमा बोलेको चिज यता सडकमा पनि उठिरहन्छ । म सदनमा पनि हुन्छु, सडकमा पनि हुन्छ । टेलिभिजनमा हुँदिनँ होला तर जनतासँग म जहिले पनि सँगसँगै हुन्छु ।
कुवेतमा गएर अलपत्र परेको चेलीलाई मैले ल्याएको होइन, मैले फलोअप मात्र गरेको हो । काम गरेमा नतिजा आउँछ, हाम्रोमा काम नै भएन । हाम्रोमा शक्ति सञ्चय भयो, राजनीतिक नेतालाई किन यति धेरै शक्ति चाहिएको हो ? स्थापित दलले जनतालाई डेलिभरी दिन सक्नुभएन । त्यसैले यो हाम्रो पुस्ताको हस्तक्षेप हो ।
चुनावपछि सरकारमा सहभागिताबारे के सोच्नुभएको छ ?
– यस्तै बेथिति हुने हो भने त सरकारमा सहभागी हुँदैनौं । जनताप्रति प्रतिबद्ध सरकार बन्यो भने जनतालाई सेवाप्रवाह गर्न सरकारमा पनि सहभागी हुन पनि सक्छौं । प्रतिपक्षी भूमिका त हाम्रो सधैँभरि रहन्छ ।
भनेपछि तपाईंहरू विशेषगरी प्रतिपक्षमै रहनुहुन्छ ?
– प्रतिपक्षको परिभाषा फराकिलो छ । सरकारभित्र बसेर पनि बेथितिका विरुद्ध, बिचौलियाका विरुद्ध लड्न सकिन्छ । जनताको पक्षमा बोल्न हामीले कहिल्यै छाड्दैनौं । हाम्रो पुस्ताको यो राजनीतिक अभियान जनताका लागि हो । कसैलाई पोस्नका लागि हाम्रो कोही कार्यकर्ता पनि छैन, भ्रातृ संगठन पनि छैन । हाम्रो पार्टीको नेचर प्रगतिशील हुन्छ ।
हेर्नुहोस्, भिडियो :
हालै सम्पन्न प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा २० सीट जितेर राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी संसद्को चौथो ठूलो दल बनेको छ । झण्डै ४ महिनाअघि मात्र गठित उक्त पार्टीका सभापति रवि लामिछाने चितवन- २ बाट चुनाव जितेर हालै काठमाडौं फर्क...
भारतीय सेनाका अवकाशप्राप्त मेजर जनरल अशोक मेहता नेपाल मामिलामा धेरै जानकारी राख्ने बुद्धिजीवी हुन् । मेहताको विश्लेषण भारतीय संस्थापनसँग नजिक र मिल्दोजुल्दो पाइन्छ । नेपालसँग सरोकार राख्नेगरी दिल्ल...
जनता समाजवादी पार्टी (जसपा) का अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले अब मधेशको मुद्दा तथा शोषित/पीडितको मुक्तिका लागि संघर्ष गर्ने बताएका छन् । १५ वर्षअघिको 'क्रान्तिकारी' उपेन्द्र यादवलाई फेरि पनि जनताले सोही...
लोकतान्त्रिक प्रणालीलाई जीवन्त बनाउने एक महत्त्वपूर्ण र अनिवार्य आयामका रूपमा रहेको आवधिक निर्वाचनको सम्पूर्ण तयारीमा मुलुक उभिएको छ । स्वच्छ, स्वतन्त्र, निष्पक्ष, पारदर्शी र भयरहित वातावरणमा निर्वाचन गराउने दायित्व...
नेकपा एमालेको समर्थनमा नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ प्रधानमन्त्री बनेपछि देशको राजनीतिले नयाँ कोर्स लिएको छ । तर, नयाँ प्रधानमन्त्रीले विश्वासको मत नलिँदै सरकार गिराउने खे...
मंसिर ४ मा भएको निर्वाचनको नतिजा आउँदै गर्दा मंसिर ८ मा नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डलाई टेलिफोन गरेर चुनाव जितेकोमा बधाई दिए । त्यसपछि पुनः एमाले...
डा. इन्द्रजित सिंह कुँवर अर्थात डा. के.आई. सिंहले २०१४ साउन ११ गते प्रधानमन्त्री पदको शपथ लिए । आफूले एक रुपैयाँ पनि तलमाथि नगर्ने र अरूलाई पनि गर्न नदिने प्रतिबद्धतासहित प्रधानमन्त्री भएका उनले गोप्यरूपमा भ्रष्टा...
मानव सभ्यताको इतिहासबाट युद्ध निकालिदिने हो भने त्यो पूर्ण हुने छैन । परापूर्वकालदेखि अहिलेसम्म पनि विभिन्न परिणामका युद्धहरू भइरहेका छन् । एकाथरि विद्वानहरू मानव विकासको प्रमुख आधार नै संघर्ष वा युद्ध हो भन्ने ...
जयमुकुन्द खनाल—नेपालको प्रशासनिक क्षेत्रको त्यस्तो नाम हो, जो कहिल्यै विवादमा परेन, कुनै 'स्क्यान्डल' मच्चाएन । प्रचारमा आउन पटक्कै मन नपराउने र आफ्नै पाराले मिहीनरूपमा काम गर्ने खनाल कृषि तथा पशुपन्...