कात्तिक ८, २०८०
असोज तेस्रो साता बिहीबार, बुकीबाट गोठ औल झर्ने दिन । लाहुरेहरू आउनु र बुकीबाट गोठालाहरूको हुल गाउँमा झर्नु दशैंको रौनक हो । ‘भोलि साँझ डाँफे चराउन जाने’, सुत्ने बेला गोठमा सल्लाह भयो । घर...
वीरेन्द्र कटुवाल
भन्थे अग्रजहरू,
एक युगमा एक दिन एकचोटि आउँछ भनेर ।
लागेथ्यो,
यो युगको त्यो दिन आयो,
समाजवादको विमान चढेर ।
तरेर,
दुःख र दर्दका जँघारहरू,
सुस्ताएथ्यौं,
चहर्याएका आँतहरू बोकेर ।
र,
आशाको आँखीझ्यालबाट
बाटो हेरिबसेथ्यौं,
कतिबेला समृद्धिको घाम झुल्किन्छ भनेर ?
के थाहा ?
समाजवादमा आँसुको मूल्य,
पानीको जत्तिपनि हुन्न भनेर ।
के जान्नु ?
गरीबको राजमा यसरी,
न्याय किन्नै नसक्नेगरी महँगिन्छ भनेर ।
के पता ?
बेइमानहरू नै न्यायको छडी बोकेर,
निसाफ बेच्दै हिँड्छन् भनेर ।
के चिन्नु ?
यस्तो सत्ताको छद्मवेश,
जहाँ निसाफ खोज्दै हिँड्नुपर्छ,
बलात्कृत छोरीको लाश बोकेर ।
लाग्थ्यो,
ठोके कुलेलम सामन्ती छेपाराहरूले,
भागे,
जुकाहरू पोकापन्तरा बोकेर ।
भर्सेला परे नर्कतिर,
उडुस, उपियाँ र जुम्रा, हिजोका सबै मस्ती भुलेर ।
तर अचम्म,
अरिङ्गालले पनि आफ्नो रङ्ग फेर्दा र‘छन्,
कहाँ छेपाराले मात्रै र‘छ र ?
अवतार त,
जुका, उडुस, उपियाँ र जुम्राहरूको पनि हुँदोर‘छ,
कहाँ देवीदेउताहरूको मात्रै हुँदो र‘छ र ?
लागेथ्यो,
कर्मी मौरीहरू भित्रिए,
हातभरि ज्यावल र मनभरि जाँगर बोकेर ।
आशा थ्यो,
जोडिनेछन् अब जनजनका मनहरू,
विभेदका सीमारेखाहरू मेटेर ।
तर अपसोच,
सारमा त यी राता अरिङ्गाल पो र‘छन्,
आएका मौरीको रूप फेरेर ।
थाहा छैन ?
न्यायनिसाफ खोज्दै,
कतिसम्म अझै यसरी,
भौंतारिनुपर्ने हो मुसाफिर बनेर ?
असोज तेस्रो साता बिहीबार, बुकीबाट गोठ औल झर्ने दिन । लाहुरेहरू आउनु र बुकीबाट गोठालाहरूको हुल गाउँमा झर्नु दशैंको रौनक हो । ‘भोलि साँझ डाँफे चराउन जाने’, सुत्ने बेला गोठमा सल्लाह भयो । घर...
लोकान्तर डट्कमका स्तम्भकार कमल रिजालसहित २२ जना साहित्यकार तथा प्रतिभालाई नइ पुरस्कार प्रदान गरिएको छ । गोरखापत्रका पूर्वप्रधान सम्पादकसमेत रहेका साहित्यकार रिजाललाई संस्कृतिमा प्राज्ञिक योगदानका लागि ’नइ...
गोपाललाई सानैदेखि धूमपानको लत बसेको थियो, शायद संगतको प्रभाव भनेको यही हुनुपर्छ । घरमा बाबुदाजुहरू हुक्का तान्थे । त्यति बेलाको चलन के भने सबैभन्दा सानोले तमाखु भर्नुपर्ने । त्यतिसम्म त ठीकै थियो, सल्काएर समे...
पहाडमा उखु पेलेर खुदो पकाउने समय पारेर मधेशको गर्मी छल्न राजेन्द्र काका (ठूलो भुँडी लागेकाले हामीले मोटे अंकल भन्थ्यौं) गुल्मीको पहाड घरमा आउँथे । चैत–वैशाखको समयमा कोलबाट पेल्दै गरेको उखुको रस, रसेट...
सानीमा भेट्न चितवन गएको थियो गोपाल चार दिन हिँडेर । राप्ती किनार नजिकको सानो गाउँमा बस्दै आएकी थिइन् उनी, जो पहाडमा खान लाउन नपुगेपछि केही वर्ष अघि पुगेकी हुन् त्यतातिर । त्यतिबेला अहिलेजस्तो यातायातको साधन...
गुणराज ढकाल सामाजिक सञ्जालमा अभ्यस्त हुन थालेपछि अध्ययन गर्ने बानी निकै घटेको छ । सामाजिक सञ्जालमा आउने टिप्पणीबाटै हामीले आफ्नो दृष्टिकोण बनाउने गर्दछौं । विषयको गहिराइसम्म पुगेर अध्ययन तथा विश्लेषण गर...
निरन्तर १८ वर्ष लामो कन्जरभेटिभ पार्टीको सरकारलाई विस्थापित गर्दै लेबर पार्टीका नेता टोनी ब्लेयर सन् १९९७ को मे २ मा बेलायतको प्रधानमन्त्री बन्न सफल भएका थिए । लेबर पार्टीका नेता जोन स्मिथको निधनपश्चात पार्टीको ...
जनता समाजवादी पार्टीमा आएको विभाजन पहिलो पनि होइन र अन्तिम पनि होइन । राजनीतिक दलमा आएको विभाजनको लामो शृङ्खला हेर्ने हो भने पनि यो न पहिलो हो, न अन्तिम । दुःखद् कुरा के भने राजनीतिक दल विभाजनको नयाँ कोर्...
मानव स्वभाव प्रायः म र मेरो भन्ने हुन्छ । जस्तोसुकै आदर्शको कुरा गरे पनि, जतिसुकै महान देखिन खोजे पनि यी म र मेरोमा अलिकति धक्का लाग्नेबित्तिकै, ढेस पुग्नेबित्तिकै त्यस्ता आदर्श र महानता कुन सड्को ‘फू&rsquo...