• गुणराज ढकाल

सामाजिक सञ्जालमा अभ्यस्त हुन थालेपछि अध्ययन गर्ने बानी निकै घटेको छ । सामाजिक सञ्जालमा आउने टिप्पणीबाटै हामीले आफ्नो दृष्टिकोण बनाउने गर्दछौं । विषयको गहिराइसम्म पुगेर अध्ययन तथा विश्लेषण गरी निष्कर्षमा पुग्ने हाम्रो बानी छैन । म पनि यही समूहभित्र पर्छु । मोबाइलमा फेसबूक खोल्यो, हेर्‍यो, ए यस्तो भएछ भन्यो, छाड्यो । यस्तो स्वभाव मेरो मात्रै होइन, अधिकांश व्यक्तिको रहेको पाउँछु । यद्यपि, फेसबूकमा आएका कुनै विषयमा विशेष रुचि भयो भने मात्रै गहिराइसम्म पुग्न सोधखोज गर्ने र सन्दर्भ सामग्रीको अध्ययन गर्ने मेरो बानी छ । 

फेसबूकमा आएको एउटा प्रसंगलाई मैले केही दिनदेखि सूक्ष्म ढंगले निगरानीमा राख्दै आएको थिएँ । मुटुरोग विशेषज्ञ डा. ओम मूर्ति अनिलले आफ्नो सामाजिक सञ्जालमा किताबको संक्षिप्त विषयवस्तु दिँदै नाम सुझाउन आग्रह गर्नुभएको थियो । त्यहाँ हजारौं प्रतिक्रिया आएका छन् । अरूको प्रतिक्रिया पढेपछि मलाई पनि केही लेखौं–लेखौंजस्तो लागेको थियो । मैले लेख्न बिर्सिएँ वा लेखेको छु, त्यो मलाई याद छैन । तथापि, डा. ओम मूर्ति अनिलको किताब आउँदैछ, त्यो मैले अवश्य पढ्नेछु भन्ने कुराले भने मेरो मष्तिष्कमा जरा गाडेको थियो ।

डा. ओम मूर्ति अनिलले जनस्वास्थ्यका विषयमा सामाजिक सञ्जालमार्फत सचेतना जगाउँदै आएको कुरा मलाई अत्यन्तै मनपर्छ । सकभर उहाँका हरेक पोस्टलाई हेर्ने, पढ्ने र मनन गर्ने मेरो प्रयत्न रहन्छ । कतिपय कुरा उहाँले भनेजस्तै गरी मैले मेरो जीवनमा अवलम्बन पनि गर्ने गर्छु, जसका कारण मेरो स्वास्थ्यमा विगतको भन्दा राम्रो अनुभूति भएको मलाई लाग्छ । मानिसलाई ‘कन्भिन्स’गर्न सक्ने र मानिसले खोजेको कुरा प्रस्टरूपमा प्रस्तुत गर्ने उहाँको क्षमताको म  प्रशंसक नै हुँ । शायद, त्यही भएर नै होला सामाजिक सञ्जालमा मजस्ता उहाँका लाखौं प्रशंसक छन् ।

प्रसंग फेरि किताबकै असोज ५ गते शुक्रबार उहाँको बसुन्धरामा ‘जीवन्त सम्बन्ध’नामक किताब विमोचन हुँदै गरेको खबर पाएँ । म अफिसको कामले काठमाडौंबाट पोखरा जाने तयारीमा थिएँ । उहाँको किताबप्रति मेरो कौतुहलताका कारण गाडी मोडेर बसुन्धरास्थित कार्यक्रमस्थलमा पुगें । त्यहाँबाट किताब किनेर त्यतैबाट साँझपख म पोखरातिर लागें ।

 झम–झम परेको पानी परिरहेको थियो । बाटो मर्मत गरिने भएकाले मुग्लिङमा राति बाटो बन्द रहेछ । त्यसैले राति नै पोखरा पुग्ने मेरो योजना असफल भयो । धार्केमै  लामो जाममा परियो । होटलमा गएर खाजा खाएर फर्किएपछि गाडीमा आएर पल्टिएँ । मोबाइल चलाउँदै थिएँ । फ्याट्ट डा. ओम मूर्ति अनिलको किताब विमोचनको भिडियो आयो । अनि झल्याँस्स सम्झिएँ, झोलामा यो किताब छ नि ! पढ्नुपर्‍यो भनेर किताब झिकें । 

किताब पढ्न थालेको शुरूकै च्याप्टरले मेरो ध्यान खिच्न थाल्यो । तर, बीच–बीचमा फेसबूकको ‘नोटिफिकेसन’र फोनले डिस्टर्ब गर्‍यो । अनि मैले घरमा म जाममा परेको र बिहान मात्रै सम्पर्क गर्ने खबर गर्दै मोबाइल स्वीच अफ गरें । त्यसपछि मात्रै ढुक्कसँग किताब पढ्न थालें ।

किताबले मलाई यसरी बाँधेर राख्यो कि रात बितेको पत्तै भएन । किताब पढ्दै गर्दा कयौं पटक–पटक मेरा आँखाबाट आँसु खस्यो । सँगैको साथीले मध्यरातमा म रोएको थाहा पाउला भएर हत्तपत्त आँसु पुछ्दै पढें । किताबमा लेखकले म पात्रमार्फत प्रस्तुत गरेको विम्बले मलाई असाध्यै छोयो । किताबको म पात्र आफू नै भएको अनुभूति हुन थाल्यो ।

कार्यव्यस्तता र मेरो कामको प्रकृतिका कारण प्रायः परिवारभन्दा टाढा रहने दैनिकी छ । यो किताब पढिसकेपछि मैले मेरो दैनिकी, काम गर्ने शैली पारिवारिक सम्बन्ध, आमाबुबाप्रतिको मेरो व्यवहार, सफलता प्राप्तिका निम्ति मेरो दौडधूप आदि विषयलाई मैले गहिरिएर सोच्न बाध्य बनाएको छ ।

हामीले दैनिकरूपमा देख्दै, भोग्दै आए पनि अहिलेसम्म नजरअन्दाज गरेका विषयलाई डा. ओम मूर्ति अनिलले पुस्तकमा मिहिन ढंगले केलाउनुभएको छ । हुन त किताबमा उहाँले आफ्नो प्रसंग भन्नुभएको छ, तर ती विषय हरेक नेपालीको घर-घरको कथा हो । ५३ वटा खण्डमध्ये झण्डै ३५ वटा खण्ड मेरो जीवनसँग मेल खान्छन् ।

किताबमा घटनाक्रम र प्रस्तुतिलाई मिलाएर राखिएको छ । एउटा खण्ड सकिएपछि अर्को खण्डमा के होला भन्ने कौतुहलता किताबले जगाउँछ । शुरूका खण्डदेखि नै पाठकलाई रुवाउने डा. ओम मूर्ति अनिलले किताबको अन्त्यतिर जोडेको आफ्नो प्रेम प्रसंगमार्फत पाठकलाई मुस्कुराउन बाध्य पारेका छन् । अर्थात् किताबले ‘ह्याप्पी इन्डिङ’को प्रयास गरेको छ । यो सकारात्मक पक्ष हो । किताब हाम्रा युवापुस्ता र आजका युवाका लागि आवश्यक छ । तर, उनीहरूले यो पुस्तक कति पढ्छन् भन्ने कुरा लेखकका निम्ति चुनौतीपूर्ण रहेको मैले देख्छु ।

नयाँ पुस्ताले पढ्ने बनाउनका निम्ति उनीहरूकै भाषा अर्थात अंग्रेजीमा रूपान्तरण गर्न जरुरी छ । शहरी युवालाई मात्रै होइन विदेश भासिएका र परिबन्दले विदेशिनु परेका युवालाई बलियो पारिवारिक सम्बन्धका लागि पनि पुस्तक पढाउन जरुरी रहेको मैले देख्छु ।

लेखकलाई शुभकामना !​

(लेखक नवीकरणीय ऊर्जा परिसंघ नेपालका अध्यक्ष हुन् ।)