माघ ५, २०८०
मनीषा जीसीको वास्तविक नाम विष्णु घर्ती क्षेत्री हो । गुल्मीको धुर्कोट गाउँपालिका– ३ हाडहाडेकी विष्णुलाई धेरैले मनीषा भनेर चिन्छन् । उनै मनीषा लोक सेवा आयोगले लिएका पाँचवटा परीक्षामा एकसाथ नाम निकालेर अह...
फागुन १८, २०७५
काठमाडौं – केही ढोका खुला, केही ढोका बन्द । सबै कोठामा संस्कृतका लामा–लामा श्लोक गुञ्जिँदै । शिक्षकले पहिला उच्चारण गरेका श्लोक विद्यार्थीले उच्चारण गर्दा मनमोहक ध्वनी प्रवाह हुँदै थियो ।
सुन्दर नेपाली पोशाक दौरा सुरुवाल लगाएका विद्यार्थी जुत्ता चप्पल फुकालेर कक्षाभित्र पलेंटी कसेर लहरै मिलेर बसेका थिए ।
अन्य विद्यालयको तुलनामा गुरू र चेलाको सम्बन्ध अलिक गहिरो र सुमधुर देख्न सकिन्थ्यो । चेलाहरूले शिक्षकलाई अतिआदर गर्ने संस्कारको अभ्यास विद्यालयमा थियो ।
काठमाडौंको पशुपति क्षेत्र हिन्दूको पवित्र भूमि हो । अंग्रेजी भाषाको आँधीको बीचमा पशुपतिको काखमा नेपाल वेद विद्याश्रम संस्कृत माध्यमिक विद्यालय रहेको छ । १ सय ८२ जना विद्यार्थी, १४ जना शिक्षक, ९ जना कर्मचारी रहेको विद्यालयमा ७५ जना विद्यार्थी छात्राबासमा बसेर अध्ययन गर्छन् । छात्राबासमा बस्ने विद्यार्थीलाई आवासीय र खानाको शुल्क नलाग्ने व्यवस्था विद्यालयले गरेको छ । छात्राहरू भने विद्यालयमा पढ्न आउँदैनन् ।
पछिल्ला केही वर्षदेखि नेपाली भाषा अंग्रेजीकरण भइरहेको छ । संस्कृति भाषाको संसार साँघुरिँदै गएको छ । काठमाडौं त झन् धेरै अंग्रेजीकरण भइरहेको छ । सामान्य दिनचर्या र कामकाजमा आम प्रयोग भइरहेपनि नेपाली भाषाको प्रयोगमा अंग्रेजी मिसिँदै गइरहेको छ भने नेपाली भाषाको मूल स्रोतभाषा संस्कृत त करीब संरक्षण गर्नुपर्ने अवस्थामा पुगिसकेको छ ।
वेद विद्याश्रम विद्यालयमा मुख्यतः संस्कृत भाषाको अध्यापन गरिन्छ । ४ देखि ६ कक्षासम्म ५ सय पूर्णाङ्कको संस्कृति र ३ सय पूर्णाङ्कको अन्य विषय र ७ देखि १० कक्षासम्म संस्कृति र अन्य विषय ४–४ सय पूर्णाङ्कको पढाइ हुन्छ । ७ कक्षादेखि ८ सय पूर्णाङ्कका विषयमध्ये ४ सय पूर्णाङ्कको संस्कृत सम्बन्धी र ४ सय पूर्णाङ्कको नेपाली, गणित, सामाजिक र अंग्रेजी विषय पढाइ गरिन्छ ।
संस्कृत शिक्षामा वेद, कर्मकाण्ड, ज्योतिष र संस्कृत भाषा लगायत विषय पर्छन् । विद्यालयमा विद्यार्थीले माथिल्लो कक्षा पढ्न प्रथम श्रेणी ल्याउनुपर्ने व्यवस्था विद्यालयले गरेको छ ।
विद्यालयले कक्षा ९ देखि ज्योतिष र कक्षा ४ देखि ८ सम्म गीताको अध्यापन गराउने गरेको छ । ४–५ वर्षदेखि विद्यालयले कक्षा ११ र १२ सञ्चालनको स्वीकृतिका लागि शिक्षा मन्त्रालयमा आग्रह गरिरहेको भएपनि कार्यान्वयन नभएको प्रधानाध्यापक केशव अधिकारीले बताए ।
देशैभरबाट विद्यार्थी आफ्नै रुचिले पढ्न आउने हुँदा विद्यालयलाई विद्यार्थी खोज्ने समस्या छैन । पारिवारिक, सामाजिक र संस्थागत परम्परामा संस्कृत भाषाको महत्त्व अझै घटेको छैन । विद्यालयमा पढेका विद्यार्थी नेपाली सेना, विश्वविद्यालयमा प्राध्यापन र पण्डित पेशामा जाने गरेको प्रधानाध्यापक अधिकारी बताउँछन् । हालसम्म विद्यालयमा अध्ययन गरेका विद्यार्थी सामान्यतया बेरोजगार नभएको उनको दाबी छ ।
पशुपति क्षेत्र विकास कोषको मुख्य अनुदानमा विद्यालय सञ्चालन हुँदै आएको छ । नेपाल सरकारले अनुदान स्वरुप केही रकम दिने गरेको छ । विद्यालयका धेरै भौतिक संरचना पुराना भएकाले विद्यालयले मर्मतसम्भार प्रक्रिया अगाडि बढाइएको छ ।
शिक्षक, भौतिक पूर्वाधार र पाठ्यक्रमको व्यवस्था राज्यले गरिदिएमा संस्कृत भाषाको विकासमा टेवा पुग्ने प्रधानाध्यापक अधिकारीले बताए ।
मनीषा जीसीको वास्तविक नाम विष्णु घर्ती क्षेत्री हो । गुल्मीको धुर्कोट गाउँपालिका– ३ हाडहाडेकी विष्णुलाई धेरैले मनीषा भनेर चिन्छन् । उनै मनीषा लोक सेवा आयोगले लिएका पाँचवटा परीक्षामा एकसाथ नाम निकालेर अह...
समय : आइतवार बिहान ७ बजे स्थान : नलगाड नगरपालिका, १ चिउरी, जाजरकोट (भूकम्पले सबैभन्दा धेरै क्षति पुर्याएको ठाउँ) ‘मेरी आमालाई किन यस्तो भयो ? मलाई पनि बाँच्न मन छैन,...
प्रगतिशील राजनीतिको 'फ्रन्टलाइन'मा देखिने नेताहरू जति कठोर हुन्छन्, त्यो भन्दा बढी ‘इमोसनल र सेन्टिमेन्टल’ पनि हुन्छन् । त्यस्तै ‘इमोसनल फिलिङ्स’का बाबजुद परिस्थितिले कठोर बन्दै गएक...
बुटवलका कुलचन्द्र पाण्डे सफल पर्यटन व्यवसायी हुन् । कुनै समय भारतको एउटा कम्पनीमा काम गरेका पाण्डे अहिले रूपन्देहीमा ‘एसियन ब्राण्ड’ चम्काउने ‘टुरिजम’ उद्यमीका रूपमा चिनिन्छन् । तीन दशकअघि...
बुधवार काभ्रेको धुलिखेलस्थित काठमाडौं विश्वविद्यालयका १ हजार ८३८ जना विद्यार्थीमाझ सनम ढकाल दृश्यमा आए । एमबीबीएसमा सर्वोत्कृष्ट भएर गोल्ड मेडल ल्याउँदै सनम दीक्षित भएसँगै सबैमाझ परिचित भएका हुन् । काठम...
२०५८ साल वसन्त ऋतुको समय । घमाइलो त्यो समयमा एउटा फूल काँडाको बाटो डोरिँदै थियो । बहकाउ र त्रासमा १३ वर्षको बालक सत्तालाई बन्दुक नाल तेर्स्याउन कस्सिएको थियो । लहडमा हिँडेको बाटोमा न ऊ फुल्न पायो, न ओइलियो ।...
निरन्तर १८ वर्ष लामो कन्जरभेटिभ पार्टीको सरकारलाई विस्थापित गर्दै लेबर पार्टीका नेता टोनी ब्लेयर सन् १९९७ को मे २ मा बेलायतको प्रधानमन्त्री बन्न सफल भएका थिए । लेबर पार्टीका नेता जोन स्मिथको निधनपश्चात पार्टीको ...
जनता समाजवादी पार्टीमा आएको विभाजन पहिलो पनि होइन र अन्तिम पनि होइन । राजनीतिक दलमा आएको विभाजनको लामो शृङ्खला हेर्ने हो भने पनि यो न पहिलो हो, न अन्तिम । दुःखद् कुरा के भने राजनीतिक दल विभाजनको नयाँ कोर्...
मानव स्वभाव प्रायः म र मेरो भन्ने हुन्छ । जस्तोसुकै आदर्शको कुरा गरे पनि, जतिसुकै महान देखिन खोजे पनि यी म र मेरोमा अलिकति धक्का लाग्नेबित्तिकै, ढेस पुग्नेबित्तिकै त्यस्ता आदर्श र महानता कुन सड्को ‘फू&rsquo...