माघ ८, २०८०
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति रवि लामिछाने र सोही पार्टीका नेता समेत रहेका पूर्व बैंकर अनिल केशरी शाहले 'चेक क्लियरिङ'का सम्बन्धमा गरेको दाबीमा गम्भीर प्रश्न उठेको छ । सहकारी ठगी प्रकरणमा प्रस्टीकर...
धनगढी –अधिकांश नेपाली यूवा जमात विदेशी भूमीमा भविष्य देखिरहँदा कैलाली टीकापुरका एक यूवाको भने खेतबारीको घाँसमै भविष्य रंगिएको छ ।
घाँस खेतीमै कम्मर कसेर लागेका टीकापुर नगरपालिका–१ टीकापुरका ३५ वर्षीय यूवराज शर्मा घाँस खेतीमै भविष्य सजाएका हुन् । अन्य पेशा व्यवसायमा बजार नपाइने, ठगिनेलगायत समस्याले उठ्न नसकिरहेको अवस्थामा यूवराजको घाँस खेतीको व्यवसाय निकै फस्टाएको छ । बजार तताएको छ । उनलाई बजार माग धान्न हम्मे–हम्मे भएको छ ।
घाँस खेतीबाट निकै उत्साहित यूवराज भन्छन, ‘धान उत्पादन गरे बजार मूल्य नपाइने समस्या छ । तरकारी उत्पादन गरे बजार नपाइने र बारीमै सडेर जाने समस्या छ, तर घाँसको विया उत्पादन गरे माग अनुसार पूर्ति गर्न भ्याइनभ्याई छ । बजार मूल्य पनि उच्च छ ।’
यूवराजले टीकापुरमै व्यवसायिक रुपमा घाँसको बिउ उत्पादन गर्दै आएका छन् । २०७१ मा टीकापुर बहुमुखी क्याम्पसको जग्गा भाडामा लिई घाँस खेती थालेका यूवराजले हाल क्याम्पसको १७ बिघा, आफ्नो र केही निजी जग्गा गरि हाल ४० बिघा क्षेत्रफलमा घाँस खेती विस्तार गरेका छन् ।
वर्षातमा मकै चरी घाँस र हिउँदमा बर्सिन र जै घाँसको खेती गर्दै आएका उनले मकै चरी घाँसको बिउ प्रतिबिघा ८ क्वीन्टल, बर्सिन प्रति विघामा ५ क्वीन्टल र जै प्रतिबिघा १८ क्वीन्टलसम्म उत्पादन गर्दै आएको बताउँछन् ।
सरकारी निकाय नै ग्राहक
घाँसको बिउको बजारको अवस्था सुनाउँदै उनले भने, ‘वर्षमा २५० क्वीन्टल जति मकै चरीको बिउ उत्पादन हुन्छ । मकै चरीको बजार मूल्य प्रति किलो एक सय रुपैया भएपनि ८० रुपैयामा दिदै आएको छु । ३ सय क्वीन्टल जति जैको बिउ उत्पादन हुन्छ, जैको बजार मूल्य १२० रुपैया भएपनि प्रति केजी भएपनि ५० रुपैयाँमा बिक्रि गरिहेको छु । मोटामोटी वर्षमा ५० लाखसम्मको कारोबार गर्दै आएको छु ।’
शुरूवाती चरणमा ६० क्वीन्टल बिउ उत्पादन गरेको उनलाई सोचे जस्तो सफलता नपाएको महसुस भयो । तर पछिल्लो दिनहरूमा थप अनुभव, सीप र दक्षता बढ्दै गएपछि र सरकारी तथा गैरसरकारी निकायबाट केहि आर्थिक तथा प्राविधिक सहयोग मिलेपछि भने उनी सफलता शिखरमा छन् ।
शुरूवाती अवस्थामा जिल्ला पशुु सेवा कार्यालय कैलाली तथा चरन तथा घाँसे बाली बीज बृद्धि फर्म बाँकेबाट २ लाख ५० हजार अनुदान, आव ०७५/०७६ मा रानी जमरा कुलरिया सिँचाइ आयोजनाको कृषि कार्यक्रम कार्यान्वयन इकाईले घाँसको स्रोत केन्द्र विकास गर्ने कार्यक्रम अन्तर्गत ३ लाख अनुदान, सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारको भेटनरी अस्पताल तथा पशु सेवा विज्ञ केन्द्रले घाँसको बिउमा गुणस्तरीयताको लागि २ लाख पर्ने घाँसको बिउ छर्ने मेसिनमा ५० प्रतिशत अनुदान पाएको सुनाउँछन् । साथै सांसद हरि ज्ञवालीको संसद विकास कोषबाट ०७२ मा घाँसको बिउ उत्पादनको लागि १ लाख सहयोग अनुदान पाएको बताउँदै उनले सोही अनुसार आफुले पनि सहुलित दरमा उत्पादित बिउ बिक्रि वितरण गर्दै आएको दाबी गर्छन् ।
भारतीय बजारको बिउ भन्दा ५० प्रतिशत सहुलित दरमा बिक्रि गर्दै आएको दाबी गर्दै आएका उनले उत्पादित बिउ सुदूरपश्चिम प्रदेशभरिका साथै प्रदेश नं. ५, प्रदेश नं. ३ र प्रदेश नं. ६ स्थित सरकारी निकाय, व्यावसायिक पशु पालक कृषक आफ्नो मूख्य खरिदकर्ता रहेको बताउँछन् ।
उनले अगाडी थपे, ‘बजार मूल्य पनि उच्च हो । कृषि क्षेत्रमा कार्य गर्ने सरकारी तथा गैरसरकारी निकायले किसानलाई अनुदानमा बिउ वितरण गर्नलाई थोकमै खरिद गर्नुहुन्छ । बजारको कुनै समस्या छैन । व्यवसायमा निकै सन्तुष्टि मिलेको छ ।’
घाँसमा पाएको सफलताले उनको सामाजिक प्रतिष्ठा समेत बढाएको छ । उनलाई २०७३ मा जिल्ला पशु सेवा कायालय कैलालीले र २०७५ मा पशु सेवा विभाग हरिहर भवन ललितपुरले उत्कृष्ट कृषकको रुपमा सम्मानित गरेको थियो ।
स्वास्थ्य विषयमा स्नाकोत्तरसम्मको शिक्षा हासिल गरेका यूवराजले अब भने, नोकरी तथा सरकारी जागिर गर्ने मानसिकता त्यागेको बताउँछन् । बरु थप रोजगारी सिर्जना गर्ने अवस्थामा पुगेका छन् । उनले घाँस खेतीमा पत्यक्ष रुपमा ५ जनालाई नियमित रोजगारी प्रदान गर्दै आएको बताउँछन् ।
घाँस खेतीमा उच्च सम्भावना भएपनि पछिल्लो समय छाडा चौपायाले हैरानी खेप्ती परेको उनी बताउँछन् । आधा रातभरि घाँसको पहरेदारी गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको सुनाउँदै उनले जुनसुकै प्रकृतिको किसानको पेशालाई उकास्न सरकारले छाडा चौपाया व्यवस्थापन गर्न तर्फ ध्यान दिन जरुरी रहेको औल्याउँछन् ।
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति रवि लामिछाने र सोही पार्टीका नेता समेत रहेका पूर्व बैंकर अनिल केशरी शाहले 'चेक क्लियरिङ'का सम्बन्धमा गरेको दाबीमा गम्भीर प्रश्न उठेको छ । सहकारी ठगी प्रकरणमा प्रस्टीकर...
एक वर्षको बीचमा भएको १३८ किलो सुन तस्करीका नाइके जीवनकुमार गुरुङ हाल अर्थ मन्त्रालय मातहत रहेको भन्सार विभागको हिरासतमा छन् । लामो समय फरार रहेका गुरुङलाई यही फागुन १४ गते काठमाडौंको सामाखुशी क्षेत्रबाट ...
काठमाडौंको चण्डोल घर भएका कामोद ढुंगाना २०८० असार ३१ गते वुलिङ एयरको विद्युतीय गाडी (ईभी) किन्न नयाँ बानेश्वरस्थित बज्र ग्रुपको इभी-नेपाल मोटर्स प्रालि पुगेका थिए । अंकित मूल्य (एमआरपी) ३० लाख ९९ हजार रुप...
अर्थमन्त्री वर्षमान पुन 'अनन्त' समेत मुछिएको १३८ किलो सुन तस्करीको फाइल पर्याप्त अनुसन्धानविनै सरकारी वकिलको कार्यालयमा पुगेको छ । अर्थमन्त्रीका रूपमा पुन आएलगत्तै भन्सार विभागले पर्याप्त अनुसन्धानविनै फा...
नेपाल विद्युत् प्राधिकरणका प्रबन्ध निर्देशक कुलमान घिसिङले विश्व बैंकको लगानी रहेको ढल्केबर सबस्टेसन निर्माणका क्रममा आफ्नो स्वार्थ जोडिएको कम्पनीलाई कानूनविपरीत ठेक्का दिएको पाइएको छ । करिब ४ करोड बराबरको...
यामाहाको एमटी १५ को करसहितको वास्तविक मूल्य करिब ३ लाख ६८ हजार मात्र हो, तर यसलाई यामाहाको आधिकारिक बिक्रेता एमएडब्ल्यू इन्टरप्राइजेजले ५ लाख २५ हजारमा बेचिरहेको छ । यसको शो-रूम मूल्य वास्तविक मूल्यभन्दा डे...
नेपालको निजामती सेवा (समग्र प्रशासन) कम व्यावसायिक भएको आरोप लाग्दै आएको छ । कर्मचारीहरूमा बुझाइको स्तर सतही देखिन थालेको छ । सकारात्मक सोच पनि खस्किएको छ । प्रस्तुतिमा आत्मविश्वास होइन, हीनभावना देखिन थालेको ...
निरन्तर १८ वर्ष लामो कन्जरभेटिभ पार्टीको सरकारलाई विस्थापित गर्दै लेबर पार्टीका नेता टोनी ब्लेयर सन् १९९७ को मे २ मा बेलायतको प्रधानमन्त्री बन्न सफल भएका थिए । लेबर पार्टीका नेता जोन स्मिथको निधनपश्चात पार्टीको ...
जनता समाजवादी पार्टीमा आएको विभाजन पहिलो पनि होइन र अन्तिम पनि होइन । राजनीतिक दलमा आएको विभाजनको लामो शृङ्खला हेर्ने हो भने पनि यो न पहिलो हो, न अन्तिम । दुःखद् कुरा के भने राजनीतिक दल विभाजनको नयाँ कोर्...