आगामी २०७९ जेठ ४ गते स्थानीय तहको चुनाव गर्ने विषयमा सरकार र निर्वाचन आयोगबीच सहमति भएको छ । प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा मंगलवार प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा र आयोगसँगको छलफलमा जेठ ४ गते चुनाव गर्ने सहमति भएको हो । 

निर्वाचन आयोगसमेत सहमत भएपछि अब मन्त्रिपरिषद् बैठकले चुनावको मिति घोषणा गर्नेछ । ढिलोमा बिहीवारसम्ममा चुनावको मिति घोषणा हुने बालुवाटार स्रोतले जनाएको छ । 

प्रधानमन्त्री एवं कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा जेठमा चुनाव गर्न राजी हुनुमा कांग्रेसभित्रको शक्ति समीकरण हाबी भएको विश्लेषण गर्न थालिएको छ ।

गत सातासम्म वैशाख–जेठमा स्थानीय तहको चुनाव गर्न सम्भव नभएको बताउँदै आएका प्रधानमन्त्री देउवा शनिवार बिहान एकाएक चुनाव गर्ने पक्षमा उभिए । 

पार्टीभित्रको दबाबका कारण देउवा चुनावको पक्षमा ‘यूटर्न’ भएको कांग्रेसका एक नेता बताउँछन् । 

गठबन्धनभित्र स्थानीय तह भन्दा पहिला प्रतिनिधि सभाको चुनाव गर्ने, तीनै तहको चुनाव एकैपटक गर्ने जस्ता विषयमा छलफल भइरहेको थियो । पार्टीभित्र दबाब बढेपछि शनिवारको बैठकमा देउवाले ‘पार्टीमा विभाजन निम्ताएर चुनाव सार्न सक्दिनँ’ भन्ने अभिव्यक्ति दिएका थिए । 

डा. शेखर कोइरालासहित सो प्यानलबाट महाधिवेशनमा विजयी उपसभापति, महामन्त्री, सहमहामन्त्री र केन्द्रीय सदस्यहरूको लबिङका कारण देउवा स्थानीय तहको चुनाव जेठमै गर्न तयार भएका संस्थापन पक्षका एक केन्द्रीय सदस्यले बताए ।

गएको माघ ७ गते सत्ता गठबन्धनको बैठकले संविधानसँग स्थानीय तह निर्वाचन ऐन बाझिएकोले कानून संशोधन गर्ने निर्णय गर्‍यो । सोहीअनुसार माघ ९ गते केही कानूनविद्सँग छलफल गरेर ऐन संशोधन गर्ने निर्णय भएको सरकारका प्रवक्ता समेत रहेका देउवा पक्षीय नेता ज्ञानेन्द्रबहादुर कार्कीले मिडियालाई बताएका थिए । 

कोइराला समूहले बसेरा होटलको समीक्षा बैठक, त्यसपछि आफूपक्षीय नेताहरूको भर्चुअल बैठक राखेर स्थानीय तहको चुनाव गर्न दबाब दिएको थियो । 

बसेरा होटलको बैठकमा कोइरालाले चुनाव सार्ने प्रपञ्च गरिए पार्टी अप्ठेरोमा पर्ने चेतावनी दिएका थिए । संस्थापन पक्षमा रहेका केही केन्द्रीय सदस्यहरू पनि चुनाव सार्न नहुने पक्षमा थिए । ‘चुनाव सार्न नहुने र गठबन्धन बनाएर चुनावमा जान नहुने कोइराला पक्षको धारणाप्रति पार्टीका धेरै कार्यकर्ता आकर्षित भए, हाम्रो पक्षका साथीहरू पनि खुलेर बोल्न थाले,’ चुनाव मिति घोषणाका लागि कांग्रेसभित्र भएको अन्तरसंघर्षबारे ती नेताले भने । 

माघ १४ गते भएको केन्द्रीय समिति बैठकपछि उपसभापति पूर्णबहादुर खड्का र धनराज गुरुङ तथा महामन्त्रीद्वय गगन थापा र विश्वप्रकाश शर्माले देउवालाई भेटेर चुनाव सार्न नहुने धारणा राखेका थिए । 

नेपाली कांग्रेसको १४ औं महाधिवेशनको अघिसम्म स्थानीय तहको चुनाव वैशाखमै गर्नुपर्ने बताउँदै आएका वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेल भने पछिल्ला दिनमा वैशाख जेठमा सम्भव नहुने बताउँदै आएका थिए । तर, कांग्रेसमा कोइराला समूह हाबी हुँदा देउवा चुनावका लागि यूटर्न भए ।

भर्चुअल बैठकमा कोइराला समूहले स्थानीय तहको चुनाव सारिए मान्य नहुने चेतावनी संस्थापन पक्षलाई दिएको थियो । गठबन्धनले ऐन संशोधनको कुरा गरेर चुनावपछि सार्न चलखेल गरेपछि इटहरीमा पुगेर कोइरालाले स्थानीय तहको चुनाव धकेल्ने निर्णय मान्य नहुने बताए ।

कोइराला पक्षका नेताहरू कुनै पनि हालतमा स्थानीय तहको चुनाव पछि सार्न नदिने भन्दै अड्डी कसेपछि संस्थापन पक्षका नेताहरूले पनि देउवालाई दबाब दिएका थिए ।

‘संविधान जोगाउन गठबन्धन टुटे पनि स्थानीय तहको चुनाव गर्नुपर्छ भन्ने हाम्रो अभियान थियो,’ कोइराला निकट एक नेताले भने, ‘सरकार र निर्वाचन आयोगबीच जेठ ४ गते चुनाव गर्ने सहमति भयो भन्ने सुनेका छौं, यसले कांग्रेसको मात्र होइन देशको पनि भलो गर्छ ।’

चुनावको मिति घोषणा भएपछि स्थानीय तहको चुनावमा गठबन्धन नभई एक्लै चुनावमा जानुपर्ने विषयलाई अब एजेण्डा बनाएर अगाडि बढ्ने कोइराला समूहको तयारी छ ।