प्रधान सेनापति राजेन्द्र क्षत्रीले आइतवार जङ्गी अड्डामा आयोजित अन्तर्क्रियामा दिनुभएको मन्तव्यले राष्ट्रिय परिवेशमा तरङ्ग पैदा गरेको छ । किनभने क्षत्रीले अहिलेको तरल राजनीतिक स्थितिको फाइदा उठाई विखण्डनकारी गतिविधि चलाउने तत्वलाई परास्त गर्न नेपाली सेना तयारी अवस्थामा भएको जानकारी दिनुभयो । यसको अर्थ सेनाले त्यस्ता तत्वबारे भरपर्दो सूचना पाएको छ र त्यसबाट आइपर्ने चुनौतीको सामना गर्न पनि सेना सक्षम छ ।

सेनापतिको यस विश्लेषणले एकातिर देशको बिग्रँदै गएको आन्तरिक सुरक्षालाई अहिलेको तरल राजनीतिले असहज मोडतिर लैजान खोजेको देखाउँछ भने अर्कोतिर मुलुकको अखण्डताबारे जनतामा बढेको चिन्तालाई सम्बोधन गर्दै एक तहमा आश्वस्त पनि पारेको छ । यसलाई सेनाप्रमुखले आफ्नो संगठनको चनाखोपन सही समयमा प्रदर्शन गरेको मान्नुपर्छ। सेनाको मूल उद्देश्य देशको स्वतन्त्रता र सार्वभौमसत्ताको रक्षा नै हो र त्यसको लागि सेनालाई जनस्तरको निरन्तर समर्थन औ सहयोग हासिल हुनु आवश्यक छ ।

प्रचलित संविधानको धारा २६७ मा नेपाली सेना के प्रयोजनका लागि व्यवस्था गरिएको हो त्यसको विस्तृत उल्लेख गरिएको छ । तर २०७२ सालमा घोषित यो संविधान प्रारम्भदेखि नै विवादमा छ । स्वीकार्यताको प्रश्न छ; यसमा भेटिने अन्तर्विरोधहरूको चर्चा सेलाउन सकेको छैन । संविधान प्रकाशित भएपछि राष्ट्रपति, सभामुखहरूको नयाँ व्यवस्था त गरियो तर संविधानसभालाई विघटन गरिएन; संसद्को नयाँ चुनावको चाँजो मिलाइएन । त्यसको साटो ‘रूपान्तरित’ गराइएको संसद्‌बाट नयाँ नयाँ प्रधानमन्त्री र सरकार गठन गराउने सिलसिला चलाइएको छ । ‘भद्र सहमति’ को नामबाट घरसारको लिखतझैं गरी एकले अर्कोलाई उत्तराधिकार दिने परम्परा बसालिएको देखिन्छ जुन शैली पाखा लागिसकको राजतन्त्रभन्दा कति फरक छ त्यो व्यापक राष्ट्रिय बहसको विषय  हुनसक्छ ।

मुख्य कुरो, नेपालको अहिले बहाल रहेको सरकार र शासन-व्यवस्था लोकतान्त्रिक मान्यताका आधारमा वैधानिक मानिन सक्‍दैन । रकमी ढङ्गले कानूनी वैधता कायम छ भन्नु भिन्दै कुरा हो । यसरी वैधानिकता नै प्रश्नचिन्हमा परेका सरकारी शासकीय संयन्त्र क्रियाशील भएर निर्णय गरेपछि मात्र ‘सेना परिचालन’ हुने अहिलेको संवैधानिक प्रावधान व्यावहारिक छैन । हो, राजनीतिक माग विषयक कुरा राजनीतिक तहबाटै सम्बोधन हुनुपर्छ भन्ने सेनापतिको कथन सामान्य स्थिति रहेका बखत विचारणीय हुन सक्दो हो तर मुलुक अहिले सामान्य परिस्थितिमा छँदै छैन । ठूला-साना राजनीतिक दलका नेता, अगुवाहरू नै संक्रमणकालको साथै सङ्कटकालको चर्चाका साथ भाषण गरिरहेका छन् । धरातलीय यथार्थ जग-जाहेर छ । तसर्थ समयको सङ्केत सबैले बेलैमा ठम्याउनु हितकारी हुनेछ ।