संघीय संसद्को माथिल्लो सदन राष्ट्रिय सभाले बैठक बसेको दिनको हाजिरी सोही दिन सार्वजनिक गर्ने परम्परा शुरू गरेको छ ।

कार्यव्यवस्था परामर्श समितिको बैठकमा निर्णय गराएरै राष्ट्रिय सभाले दैनिक हाजिरी सार्वजनिक गर्न लागेको हो ।

संसद्को हिउँदे अधिवेशन शुरू भएको दिन पुस ४ गते बसेको राष्ट्रिय सभा बैठकको हाजिरी सार्वजनिक गरेर यसको शुरूवात गरिएको हो ।

‘माथिल्लो सदनलाई जनताप्रति जवाफदेही र उत्तरदायी बनाउन सांसदहरूको दैनिक हाजिरी सार्वजनिक गर्ने निर्णय भएको हो,’ सचिवालयका एक अधिकारीले लोकान्तरसँग भने । 

यसअघि लोकान्तर डटकमले सूचनाको हकसम्बन्धी ऐन प्रयोग गरेर संघीय संसद्का दुवै सदनको हाजिरी सार्वजनिक गरेको थियो । 

हाजिरी सार्वजनिक भएपछि राष्ट्रिय सभाका सांसदहरूबीच सकेसम्म सबै बैठकमा उपस्थित हुने प्रतिस्पर्धा चलेको थियो । 

‘आफ्ना जनप्रतिनिधि संसद्‍मा उपस्थित भए/नभएको सबैले थाहा पाउन् भनेर कार्यव्यवस्था परामर्श समितिको बैठकबाट निर्णय गराएरै हाजिरी सार्वजनिक गर्न लागेका हौं,’ नेपाली कांग्रेसकी सचेतक सरिता प्रसाईंले लोकान्तरसँग भनिन् ।

राष्ट्रिय सभाले हाजिरी सार्वजनिक गरेपछि प्रतिनिधि सभालाई दबाब परेको छ । ‘हामी पनि हाजिरी सार्वजनिक होस् भन्ने चाहन्छौं तर शीर्ष नेताहरूका कारण यो त्यति सम्भव देखिएको छैन,’ प्रतिनिधि सभाका एक सांसदले भने । 

राष्ट्रिय सभाकी कांग्रेस सचेतक प्रसाईं प्रतिनिधि सभाले पनि हाजिरी सार्वजनिक गर्न सके राम्रो हुने बताउँछिन् ।

'संसदीय खुलापनका लागि ऐतिहासिक' 

संसदीय खुलापनको वकालत गरिरहेका सूचनाको हकका अभियान्ता तारानाथ दाहाल माथिल्लो सभाले सांसदहरूको दैनिक हाजिरी सार्वजनिक गर्नु संसदीय खुलापनका लागि ऐतिहासिक घटना भएको बताउँछन् ।

‘यो उपलब्धिले संसदीय खुलापन बढाउन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ,’ वरिष्ठ पत्रकार दाहालले भने, ‘सांसदहरू कति उपस्थित भए भन्ने कुरा मात्र होइन, कुन विषयको छलफलमा उपस्थित भए र कुन दिन उपस्थित भएनन् भनेर उनीहरूको निहीत स्वार्थ पनि उजागर हुन्छ ।’ फ्रिडम फोरमका कार्यकारी निर्देशक समेत रहेका दाहाल राष्ट्रिय सभाको उदाहरणलाई प्रतिनिधि सभाले पनि लागू गर्नुपर्ने बताउँछन् । 

पहिलो दिनको बैठकमा ५३ जना उपस्थित

५९ सदस्य रहेको राष्ट्रिय सभामा हिउँदे अधिवेशनको पहिलो दिन पुस ४ मा ५३ जना सांसद उपस्थित भएका छन् भने ६ जना अनुपस्थित थिए ।

कविता बोगटी, खेमराज नेपाली, दुर्गाप्रसाद उपाध्याय, रमेशजंग रायमाझी, रामबहादुर थापा ‘बादल’ र शान्तिकुमारी अधिकारी जिसी अनुपस्थित थिए । 

कांग्रेस सांसद रायमाझी बिरामी भएका कारण अनुपस्थित रहेको सचिवाल स्रोतले बतायो । 

हेर्नुहोस्, पहिलो दिनको हाजिरी :

अब सांसदहरूले बैठक सकिएपछि हाजिरी गर्न पाउने छैनन् ।

‘यसअघि बैठक शुरू हुनुपूर्व एक घण्टा अगाडि र बैठक सकिएपछि एक घण्टा पछाडिसम्म हाजिरी गर्न सकिने परम्परा थियो’ सचिवालयका एक उच्च अधिकारीले लोकान्तरसँग भने, ‘अब बैठक सकिएपछि पनि हाजिर गर्ने गलत परम्पराको अन्त्य भएको छ ।’

बैठक सकिएको एक घण्टाभित्रै हाजिरी सार्वजनिक गर्ने सचिवालयको तयारी छ ।

‘यसो हुँदा बैठकमा उपस्थित सांसदले मात्र हाजिरी गर्ने छन्, बैठक सकिएपछि हाजिरी गर्न आउने गलत परम्परा अन्त्य हुनेछ,’ सचिवालयका ती अधिकारी भन्छन् । 

विगतमा संसद् सचिवालयले सांसदको हाजिरी सार्वजनिक गर्न आनाकानी गरिरहेको थियो । 

संसद्को बैठकमा गरेको हाजिरीको आधारमा सचिवालले सांसदलाई त्यो दिनको बैठक भत्ता र ट्याक्सी भाडा उपलब्ध गराउने गरेको छ ।

सांसदहरूले बैठकमा उपस्थित नभएको दिनको पनि भत्ता र ट्याक्सी भाडा बुझ्ने गरेको भन्दै चर्को आलोचना समेत हुने गरेको छ । 

पढ्नुहोसे, यो पनि :
माथिल्लो सदनमा सांसदको उत्साहजनक उपस्थिति: ११ जना शतप्रतिशत, अधिकांश ८५ प्रतिशतभन्दा बढी !