गाउँगाउँमा सडक पुगेको छ । हिउँद महिना गज्जबले धुलो उडाउँदै गाडीहरू गुड्छन् तर जब बर्खा लाग्छ, तब बन्द हुन्छन् बागलुङका ग्रामीण सडक ।

असार तेस्रो हप्तादेखि बन्द भएका अधिकांश ग्रामीण सडक अहिले पनि सञ्चालनमा आउन सकेका छैनन् ।

बर्खाले क्षतविक्षत बनेका सडक दशैं आउन थाल्दा पनि खुलाउने सुरसार छैन । ३ महिनादेखि बन्द सडक सञ्चालन नहुँदा स्थानीय मर्कामा पर्दै आइरहेका छन् ।

गाउँमा पुगेका अधिकांश सडक विना सर्भेक्षण निर्माण गर्दा बर्खाको भलसँगै बगेकाले असोज लागिसक्दा पनि सञ्चालन हुन सक्दैनन् । बर्खाको ३ महिना स्थानीयलाई बजारबाट सामान ढुवानी गर्न भरियालाई बोकाउनुपर्छ ।

गाउँमा कोही बिरामी परेर अपरझट अस्पताल पुर्‍याउन परे पनि सडकका कारण बोकेरै बजार झर्नुपर्ने अवस्था छ । 

गाउँ पुगेका सडक बर्खाका कारण दर्जनौं स्थानमा पहिराले परिएका छन् भने कयौं स्थानमा खाल्डाखुल्डी र भलका कारण गाडी गुड्नै नमिल्ने भएका छन् । बाह्रै महिना सडक सञ्चालन नहुँदा ग्रामीण क्षेत्रका नागरिकले निकै समस्या भोग्नुपरेको निसीखोला गाउँपालिका–१ मा मदन घर्तीमगरले बताए । उनले सडक पहिराले बगाउँदा बजारदेखि सामान ओसारपसारमा निकै समस्या भएको बताए ।

‘गाउँमा बाटो छैन भनौं भने छ तर बर्खामा गाडी नै चल्न सक्दैनन्, हिउँदमा त गाडी निरन्तर चल्छन्, बर्खा लाग्यो भने त सबै ठप्प हुन्छन्, गाउँलेले निकै दुःख पाए, पहिले सडक नआउँदा पनि दुःख पाएकै हो, अहिले सडक भएर पनि हाम्रो दुःख उस्तै छ,’ स्थानीय घर्तीमगरले भने, ‘हिउँदमा मात्रै अलि सजिलो हुन्छ, अहिले बाटोको अवस्था हेर्नुहुन्छ भने बिजोग छ, त्यस्तो बाटोमा कसरी गाडी चलून् ? दशैं आउन लाग्यो अझै खुलाउने सुरसार छैन ।’

उनले बर्खामा सडक सञ्चालन नहुँदा गाउँमा कोही बिरामी परे बोकेरै अस्पताल झर्नुपरेको र सडक निकै जोखिमपूर्ण हुने हुँदा पैदल गर्न पनि निकै समस्या हुने गरेको बताए । ‘सडक भत्किएर गाडी त चल्दैन नै, मान्छे हिँड्न पनि निकै जोखिमपूर्ण भएको छ, पैदलयात्रा गर्दामाथिदेखि पहिरो झरेर पुरिने होकी भन्ने डर उस्तै छ, गाउँमा मान्छे बिरामी पर्छन्, बाटो बन्द हुन्छ, त्यो बिरामीलाई के गर्ने ? बोकेर भए पनि अस्पताल पुर्‍याउनु पर्‍यो, हाम्लाई त सडक भएर पनि दुःख नभएर पनि दुःख,’ घर्तीमगरले गुनासो गरे । 

बडिगाड गाउँपालिका–७ का गाडी चालक बोमबहादुर बुढामगरले सडक बिग्रिएका कारण ३ महिनादेखि गाडी ठप्प भएको बताए । उनले असार अन्तिम हप्तातिर सामान लिएर गाउँ गएको र सोही बेला ठूलो वर्षा हुँदा पहिरोले सडक बिग्रिएपछि गाडी गाउँमै थन्काएर राख्नुपरेको बताए । अब दशैंमा सडक खुले मात्रै गाडी चलाउन शुरू गर्ने चालक बुढामगरको भनाइ थियो ।

‘बाटो बिग्रिएर खतम भएको छ, पहिराले एक ठाउँ मात्रै पुरिएको भए त स्थानीय जनताले खनेर खुलाउन सकिने थिए, धेरै ठूलो–ठूलो पहिराले ठाउँ–ठाउँमा सडक पुरिएको छ, ठूलो मशिन नलगाएसम्म सडक खुलाउन नसक्ने अवस्था भएपछि गाडी गाउँमै छ, यति धेरै महिना भयो गाडी नचलाएको, बजार तिरै भएको भए वरपर त चलाउन सकिन्थ्यो, नून तेल खाने, किस्ता चिर्ने उपाय त हुन्थ्यो,’ उनले भने, ‘पहिरोले गाउँमै अड्कियो, अब दशैं आउँदैछ, गाडी बन्द गरेर बसेको धेरै दिन भयो पैसा पनि छैन केले दशैं मनाउने ? पोहोर साल त बजारतिरै थिए, ठीकठीकै कमाइ भएको थियो, अहिले त घाटा मात्रै, किस्ता पनि ऋण खाजेर तिर्नुपर्‍यो ।’

लामो समयदेखि गाउँ–गाउँमा गाडी चलाउँदै आएका ढोरपाटनका देवीराम विकले बर्खाको समयमा गाडी चलाउन निकै जोखिम हुने बताए । उनले गाउँका सडक निकै साँघुरा हुने, माथिदेखि पहिरो खस्ने र तलतिर भासिने हुँदा दुर्घटना हुने सम्भावना बढी हुने बताए ।

विकले अहिले गाउँका सडक पहिरोका कारण क्षतविक्षत भएको भन्दै खुलाउन पनि धेरै दिन लाग्ने बताए । – डम्मर बुढा मगर/रासस